Tomografia stożkowa, zwana również stomatologiczną tomografią wolumetryczną, to stosunkowo nowa metoda obrazowania radiologicznego w stomatologii. Dostarcza więcej informacji diagnostycznych z jednoczesną eliminacją możliwych błędów wynikających z nakładania się struktur anatomicznych.
Tomografia komputerowa w stomatologii
Tomografia komputerowa nie jest powszechnie stosowana w periodontologii ze względu na zbyt wysoką dawkę promieniowania rentgenowskiego przy zbyt małej dokładności diagnostycznej odnośnie struktur przyzębia brzeżnego. Obecnie coraz częściej zastępuje się tradycyjną tomografię komputerową tomografią stożkową.
Tomografia stożkowa umożliwia nie tylko wielowymiarowe badanie struktur przyzębia i uwidocznienie ubytków kostnych w furkacjach zębów wielokorzeniowych, niemożliwych do zdiagnozowania za pomocą innych metod, ale także zapewnia bardzo szczegółową diagnostykę i obrazowanie zmian zachodzących w blaszkach kostnych przedsionkowej i językowej. Dodatkowo eliminuje się niekorzystne zjawisko nakładania się struktur anatomicznych na siebie, którym obarczone są zdjęcia sumacyjne.
Podsumowując, należy stwierdzić, że tomografia stożkowa zapewnia dokładną i wczesną diagnostykę chorób przyzębia. To przekłada się zaś na indywidualne planowanie leczenia i rokowanie długoterminowe. To z kolei znajduje zastosowanie także w planowaniu leczenia implantologicznego i śledzenia wyników zabiegów regeneracyjnych.
Jak przebiega tomografia stożkowa?
Podczas badania głowa pacjenta jest poddawana działaniu wiązki promieniowania w kształcie stożka, a cyfrowe detektory promieniowania zbierają informacje o liniowych współczynnikach osłabienia promieniowania RTG w obrębie pewnej zadanej obrazowanej objętości. Z tej objętości składającej się z przestrzennych elementów zwanych wokselami odpowiednie programowanie generuje cienkie przekroje:
- przypominające zdjęcie pantomograficzne;
- styczne – do krzywizny łuku zębowego w miejscu badanego zęba;
- transrektalne – prostopadłe do wyżej wymienionej stycznej;
- osiowe – prostopadłe do osi długiej głowy;
- strzałkowe – w płaszczyźnie równoległej do przebiegu szwu strzałkowego czaszki;
- czołowe (inaczej wieńcowe) – w płaszczyźnie równoległej do przebiegu szwu wieńcowego czaszki.
Oprogramowanie pozwana także na uzyskanie rekonstrukcji pseudotrójwymiarowych płaszczyznowych lub objętościowych. Podczas badania lampa rentgenowska wykonuje częściowy lub pełny obrót wokół głowy pacjenta. Zaś promieniowanie jonizujące może być transmitowane w sposób ciągły lub pulsacyjny. Badanie może swoim zasięgiem obejmować różny zakres – od kilku zębów po całą twarzoczaszkę.
Zastosowanie tomografii stożkowej
Obecnie tomografia stożkowa nie jest jeszcze uznawana za metodę z wyboru w periodontologii, jednak może stanowić uzupełnienie rentgenodiagnostyki w przypadkach, gdy dwuwymiarowe zdjęcia nie pozwalają na pełną ocenę ubytków kostnych, zwłaszcza w furkacjach zębów wielokorzeniowych bądź po leczeniu periodontologicznym czy skojarzonym. Najczęstsze wskazania do zastosowania tomografii stożkowej to między innymi:
- schorzenia w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych;
- wszelkie choroby stomatologiczne;
- patologie zatok przynosowych, ucha wewnętrznego czy jamy nosowej;
- implantologia;
- próchnica;
- nowotwory głowy i szyi;
- zaburzenia słuchu;
- ubytki kostne w obrębie twarzoczaszki, np. w szczęce i żuchwie.
O zastosowaniu tego badania decyduje lekarz po zbadaniu pacjenta i wykluczeniu przeciwwskazań.
Tomografia stożkowa czy RTG?
Omawiane badanie umożliwia oddzielną ocenę blaszki zbitej przedsionkowej i językowej. Wykazano, że dokładność diagnostyczna tomografii stożkowej jest lepsza niż zdjęć rentgenowskich, szczególnie jeśli chodzi o lokalizację defektów tkanki kostnej, trójwymiarową ocenę morfologii ubytków kostnych czy kontrolę wyników odbudowy tkanki kostnej.
Z drugiej strony obecne zaawansowanie techniczne sprawia, że ocena morfologii i rozmieszczenia beleczek istoty gąbczastej, szerokości szpary ozębnej oraz ciągłości blaszki zbitej zębodołu i brzegu wyrostka na przekrojach tomografii stożkowej są mniej dokładne niż na zdjęciach rentgenowskich wewnątrzustnych. Podsumowując, wybór odpowiedniej metody diagnostycznej zależy wyłącznie od możliwości i preferencji gabinetu stomatologicznego oraz celu, który chce się uzyskać wykonując dane badanie.
Bibliografia
- Górska R., Konopka T., Periodontologia współczesna, Wydawnictwo MTP, Warszawa 2013.
- Górski B., Górska R., Tomografia komputerowa wiązką stożkową jako użyteczne narzędzie w periodontologii, Nowa Stomatologia, 4/2012.
- Berdzik-Janecka M., Dobrzyński M., Jaworski A., Zastosowanie stożkowej tomografii komputerowej (CBCT) w diagnostyce lekarsko-stomatologicznej, Inżynier i Fizyk Medyczny, 4/2015.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |