Szyna akrylowa wykorzystywana jest powszechnie w ortodoncji, protetyce stomatologicznej i ogólnie pojętej stomatologii. Wskazań do jej zastosowania jest wiele – od różnego rodzaju wad zgryzu, do przewlekłych bólów głowy i problemów stawowych. Wykonana jest z akrylu, zwanego również polimerem. Tworzywo to może być zarówno miękkie i elastyczne, jak i twarde i sztywne, przez co cieszy się szerokim i uniwersalnym zastosowaniem.
Szyna akrylowa – charakterystyka
Akryl jest bardzo często wykorzystywanym tworzywem w szeroko pojętej stomatologii. Najczęściej stosuje się go do tworzenia płyt protez ruchomych, zębów do protez, indywidualnych łyżek wyciskowych czy szyn relaksacyjnych. Masy akrylowe mogą być różowe, białe, żółte, bezbarwne lub różnobarwne, co jeszcze bardziej zwiększa ich wszechstronność. Omawiając szyny akrylowe od strony chemicznej, są one wykonane z estru metylowego kwasu metakrylowego, czyli metakrylanu metylu. Tworząc szyny akrylowe często dodaje się do masy akrylowej związki takie jak:
- ftalan dwubutylu – zwiększa elastyczność szyny, jednak biorąc pod uwagę fakt, że ślina wypłukuje plastyfikatory tłuszczowe, uplastyczniony akrylan stopniowo ulega utwardzeniu;
- guma butadienowo-styrenowa – zwiększa odporność szyn na pęknięcia spowodowane działaniem gwałtownych sił. Wykazano, że akcesoria stomatologiczne z takiego materiału wyróżniają się aż 5-krotnie większą wytrzymałością niż pozostałe tworzywa.
Zaletami szyn akrylowych jest obojętność dla tkanek ludzkiego ciała i niepodatność na ślinę czy enzymy obecne w jamie ustnej. Dzięki temu szyna może przez kilka lat spełniać swoją rolę. Masa akrylowa jest przyjemna w obrabianiu – dzięki jej właściwościom i parametrom można z łatwością wykonać indywidualną szynę dla pacjenta, bazując na odlewie jego szczęk.
Szyna akrylowa – działanie
Szyny akrylowe są wykorzystywane celem zmniejszenia lub nawet całkowitej eliminacji dolegliwości bólowych oraz celem poprawy ruchomości żuchwy. Obecność w jamie ustnej szyny powoduje:
- zwiększenie wymiaru pionowego;
- odciążenie stawów skroniowo-żuchwowych;
- spadek nadmiernej aktywności mięśni żwaczy i przednich wiązek mięśni skroniowych;
- zmniejszenie kontaktów zębów i co się z tym wiąże – zaangażowania mięśni i stawów;
- równomierne rozłożenie sił okluzyjnych.
Szyny akrylowe stosuje się więc w następujących przypadkach:
- bruksizm, patologiczne zaciskanie zębów, zgrzytanie zębami;
- bóle i dysfunkcje związane ze stawami skroniowo-żuchwowymi;
- wzmożone napięcie mięśni żwaczy;
- migrenowe i napięciowe bóle głowy;
- nawyki parafunkcyjne;
- czynnościowe zaburzenia w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa;
- przewlekłe przemieszczenie krążka stawowego stawu skroniowo-żuchwowego z zablokowaniem;
- obturacyjny bezdech senny.
I wiele więcej. Decyzję o konieczności zastosowania szyny akrylowej podejmuje stomatolog po dokładnej ocenie jamy ustnej pacjenta. Często konieczne jest jednoczesne wykonanie badania RTG oraz wykonania odlewu łuków zębowych.
Uczulenie na akryl
Choć zdarza się to stosunkowo rzadko, szyny akrylowe mogą wywoływać nadwrażliwość w obrębie jamy ustnej. Uczulenie tkanek miękkich najczęściej wywołują tradycyjne protezy ruchome oraz elementy mocujące protezy. Typowymi objawami są wówczas:
- asymetryczne, białe siatkowate przebarwienia w miejscu kontaktu szyny akrylowej ze śluzówką jamy ustnej pacjenta;
- płytkie zmiany nadżerkowe objawiające się zaczerwienieniem i ścieńczeniem śluzówki;
- pieczenie i dyskomfort w jamie ustnej;
- stany zapalne w jamie ustnej, tendencja do powstawania aft.
Objawy alergii mogą pojawiać się również w obrębie obszarów poza jamą ustną, np. na twarzy.
Szyna akrylowa – cena
Koszt szyny akrylowej jest mocno zróżnicowany. Zależy to od parametrów samej szyny (miękka, twarda, związki dodane do masy akrylowej), jak również lokalizacji i renomy gabinetu, w którym będzie ona wykonana. Ceny wahają się w granicach 250-1000 zł za jedną szynę na jeden łuk zębowy.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Baron S., Krzemień J., Baron A., Dzierżon A., Nowoczesne metody szynoterapii w leczeniu dysfunkcji urnż, e-Dencito, 4/2009.
- Chruściel-Nogalska M., Polak-Majcher D., Dalewski B., Frączak B., Przegląd stosowanych szyn zgryzowych w leczeniu zaburzeń czynnościowych układu stomatognatycznego – na podstawie piśmiennictwa, Dental Forum, 2/2013.