Dodatkowe zęby, inaczej nazywane zębami nadmiarowymi, to zjawisko odnoszące się do obecności większej ilości zębów niż ma to miejsce w warunkach fizjologicznych. Może dotyczyć każdego miejsca w łuku zębowym, zarówno górnym, jak i dolnym. Najczęściej obecność dodatkowych zębów zauważa się jednak w przednim odcinku szczęki.
Dodatkowe zęby – przyczyny
Istnieje kilka potencjalnych przyczyn zębów dodatkowych, głównymi są jednak:
- nadaktywność listewki zębowej;
- dychotomia zawiązka (jego dwudzielność);
- atawizm (zjawisko związane z ewolucją, odnoszące się do pojawiania się nowych cech u danych osobników).
Źródła wskazują również na zjawiska dziedziczenia zębów dodatkowych w sposób autosomalny oraz związany z chromosomem X. Częstość występowania zębów dodatkowych w uzębieniu mlecznym szacuje się na do 0,8%, natomiast w uzębieniu stałym – do 4%. Mnogie zęby nadliczbowe występują znacznie rzadziej i zwykle wiążą się z chorobami genetycznymi lub wrodzonymi. Do czynników ryzyka zaliczamy:
- opóźnione wyrzynanie zebów stałych;
- nieprawidłowe położenie zębów stałych, wady zgryzu;
- torbiele zawiązkowe;
- wszelkie zaburzenia zębowo-zgryzowe.
Jak wspomniano wcześniej, obecność mnogich zębów dodatkowych zwykle wiąże się z chorobami. Najczęściej są to: dysplazja obojczykowo-czaszkowa, zespół Hallermana-Streiffa, zespół Gardnera oraz rozszczepy wargi i podniebienia.
Dodatkowe zęby – objawy
Obecność zębów dodatkowych często przebiega bezobjawowo, rozwijają się one jednak z opóźnieniem w stosunku do pozostałych, fizjologicznych zębów. W obrazie klinicznym można zauważyć:
- przetrwałe zęby mleczne;
- opóźnione wyrzynanie zębów stałych bądź całkowite ich zahamowanie;
- rotacje zębów;
- diastemy;
- stłoczenia zębów;
- resorpcję korzeni zębów sąsiednich;
- torbiele zębopochodne;
- bóle neuralgiczne.
Co ciekawe, naukowcy uważają, że ząb dodatkowy z nieukończonym rozwojem korzenia może stanowić odpowiedni materiał do autotransplantacji. Prawdopodobnie stanowią one przyszłość nowoczesnej stomatologii.
Diagnostyka
Zdiagnozowanie zębów dodatkowych możliwe jest wyłącznie na podstawie badań obrazowych. W tym celu wykonuje się zdjęcie RTG jamy ustnej (zdjęcie pantomograficzne). Na podstawie zdjęcia można od razu ustalić najlepszy plan postępowania terapeutycznego.
Leczenie dodatkowych zębów
Metodą z wyboru w przypadku leczenia zębów dodatkowych jest ekstrakcja tych zębów. Ma ona na celu poprawę wizualną uzębienia oraz przede wszystkim zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju innym zębom. Wyróżniamy 2 sposoby ekstrakcji:
- natychmiastowy – przypadający bezpośrednio po zdiagnozowaniu zębów dodatkowych;
- odroczony – przypadający na okres dopiero po całkowitym uformowaniu korzeni zębów sąsiednich.
W niektórych przypadkach stomatolodzy zalecają odczekanie i monitorowanie wzrostu zębów dodatkowych, ponieważ niekiedy następuje ich samoistna resorpcja. Jednak na ogół lepszym rozwiązaniem jest ich usunięcie. W innym razie zabraknie miejsca w jamie ustnej dla pozostałych zębów, co może wiązać się z występowaniem różnego rodzaju wad zgryzu.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gurdziel K., Minch L., Minch E., Późne powstawanie mnogich zawiązków nadliczbowych zębów przedtrzonowych w żuchwie – opis przypadku, Stomatologia Współczesna, 2/2014.
- Ratajek-Gruda M., Białkowska-Głowacka J., Janas-Naze A., Ząb dwoisty i nadliczbowy przyczyną opóźnionego wyrzynania zębów 21 i 22, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
- Bruzda-Zwiech A., Marut-Krawczyńska K., Janas-Naze A., Szczepańska J., Podwójne zęby środkowe szczęki w uzębieniu mlecznym – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 3/2020.
