Opryszczkowe zapalenie gardła nie jest częstą chorobą, choć wciąż pozostaje realnym problemem medycznym. Wywołują je wirusy opryszczki zwykłej (HSV), które ze zmian w obrębie warg przenoszą się do dalszych partii jamy ustnej. Schorzenie daje objawy grypopodobne, spośród których najbardziej uciążliwy jest ból gardła.
Opryszczkowe zapalenie gardła – przyczyny
Tkanki miękkie jamy ustnej, gardło oraz duże gruczoły ślinowe są szczególnie narażone na infekcje wirusowe, które w większości przypadków są specyficzne dla wymienionych miejsc. Wirusy dające zmiany w jamie ustnej dzieli się na:
- związane z RNA: Coxsackie, pryszczycy, różyczki, nagminnego zapalenia ślinianek, odry, HIV;
- związane z DNA.: HSV, HPV i adenowirusy.
Opryszczkowe zapalenie gardła jest wywołane przez infekcję wirusem HSV, który wywołuje również klasyczną opryszczkę wargową. Z tą dolegliwością przynajmniej raz w życiu zmagała się większość populacji w każdym wieku. Do zakażenia wirusem opryszczki HSV dochodzi przeważnie drogą kropelkową, np. podczas pocałunku z osobą zakażoną wirusem (nawet jeśli nie występują u niej zmiany skórne, ponieważ jest jedynie nosicielem) lub przy piciu wody z jednej butelki. Do gardła wirus może przedostać się spontanicznie i samoistnie, a ryzyko tego zwiększa nieprawidłowa higiena jamy ustnej oraz obniżona odporność.
Warto zaznaczyć, że objawy opryszczkowego zapalenia gardła świadczą przeważnie o pierwotnym zakażeniu wirusem opryszczki zwykłej. Zakażenia nawrotowe objawiają się z reguły opryszczką wargową. Właśnie dlatego, jeśli pacjent wielokrotnie wcześniej zmagał się z opryszczką wargową, ryzyko przeniesienia wirusa na gardło są mniejsze, niż w przypadku pacjenta chorującego po raz pierwszy.
Opryszczkowe zapalenie gardła – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem zakażenia wirusem HSV (zarówno w obrębie gardła, jak i warg) są zmiany skórne lub dotyczące błon śluzowych jamy ustnej. Przybierają postać drobnych, licznych pęcherzyków bądź jednego większego pęcherza. Takie zmiany lokalizują się głównie na migdałku gardłowym lub okolicy gardła, nie przenosząc się na język, podniebienie czy policzki. Bardzo rzadko rozprzestrzeniają się na inne partie jamy ustnej, choć nie jest to całkowicie wykluczone. Pęcherzyki pękają, powodując ból i pieczenie. Kluczowym objawem opryszczkowego zapalenia gardła jest ból gardła nasilający się podczas przełykania śliny czy kęsów pokarmowych. Pozostałe objawy określa się jako grypopodobne, ponieważ obejmują:
- gorączkę;
- pogorszenie samopoczucia;
- ból głowy;
- bóle stawów;
- dreszcze;
- świąd gardła i uczucie drapania w tym miejscu;
- ból zatok przynosowych;
- osłabienie.
Wszystko przez to, że wiele infekcji wirusowych ma zbliżone objawy ogólne. U około 30% pacjentów zarażonych HSV-2 pojawiają się ponadto objawy oponowe, do których zaliczyć można nadwrażliwość na bodźce, nudności oraz bardzo silny ból głowy.
Diagnostyka opryszczkowego zapalenia gardła
Większość przypadków opryszczkowego zapalenia gardła rozpoznawana jest na podstawie objawów, w tym oględzin zmian zlokalizowanych na błonach śluzowych. Zajmuje się tym lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Jedynie w niektórych, ciężko przechodzonych przypadkach konieczne staje się badanie serologiczne.
Opryszczkowe zapalenie gardła – leczenie
Przy opryszczkowym zapaleniu gardła, zwłaszcza we wczesnej fazie choroby, zastosowanie znajdują leki przeciwwirusowe przepisane przez lekarza. Mogą mieć formę płukanek do gardła, zawiesin do picia lub tabletek. Zwykle zawierają substancje aktywne takie jak acyclowir czy walacyclowir. Pozostałe metody terapeutyczne mają charakter objawowy – łagodzą ból i pieczenie gardła, poprawiają samopoczucie, wzmacniają odporność. Obejmują zdrową dietę (zwykle o konsystencji papkowatej, aby przełykanie kęsów pokarmowych było jak najmniej bolesne), wysokie nawodnienie organizmu, stosowanie tabletek na ból gardła czy suplementację (witamina D, kwasy Omega 3, acerola). Pomocne są także inhalacje z dodatkiem ziół i soli kłodawskiej oraz ziołowe płukanki gardła. Dolegliwości przy opryszczkowym zapaleniu gardła mogą utrzymywać się nawet do 3 tygodni.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Brzeziński P., Opryszczkowe zapalenie gardła i rumień wielopostaciowy u trzyletniego chłopca, Przegląd Lekarski 2013 / 70 / 9.
- Tubek S., Pagacz A., Sobieszczańska M., Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, gardła i przełyku, Medycyna po Dyplomie, 12/2020.