Opóźnione ząbkowanie dotyczy pojawienia się pierwszego zęba mlecznego dopiero między 10. a 12. miesiącem życia. Przyczyn takiego zjawiska może być wiele, zarówno całkowicie naturalnych (uwarunkowania genetyczne, specyficzna anatomia), jak i patologicznych (choroby genetyczne). Zawsze warto skonsultować się ze stomatologiem dziecięcym oraz z lekarzem pediatrą.
Co to jest ząbkowanie?
Ząbkowanie to inaczej wyrzynanie zębów, które polega na ich przemieszczeniu się z miejsca rozwoju w kości do jamy ustnej, aż do osiągnięcia przez ząb pozycji funkcjonalnej. Często myli się ząbkowanie z klinicznie widocznym pojawieniem się korony zęba w jamie ustnej. Tymczasem proces ząbkowania obejmuje długotrwałe, dynamiczne zmiany zachodzące przed i po ukazaniu zęba w jamie ustnej.
Zobacz również: Bolesne ząbkowanie – co robić?
Kalendarz ząbkowania
Wyrzynanie się zębów mlecznych odbywa się w ustalonej kolejności. Choć ramy czasowe są jedynie przybliżone (każde niemowlę rozwija się w innym tempie, dlatego może pojawić się różnica 1-3 miesięcy w wyrzynaniu się poszczególnych grup zębów), warto wziąć je pod uwagę oceniając rozwój jamy ustnej dziecka. Kalendarz ząbkowania prezentuje się następująco:
- dolne pierwsze zęby sieczne: 6-8 miesiąc;
- górne pierwsze zęby sieczne: 8-12 miesiąc;
- dolne drugie zęby sieczne: 10-16 miesiąc;
- górne drugie zęby sieczne: 9-13 miesiąc;
- dolne kły 17-23: miesiąc;
- górne kły 16-22: miesiąc;
- dolne pierwsze zęby trzonowe: 14-18 miesiąc;
- górne pierwsze zęby trzonowe: 13-19 miesiąc;
- dolne drugie zęby trzonowe: 23-31 miesiąc;
- górne drugie zęby trzonowe: 25-33 miesiąc.
O opóźnionym ząbkowaniu mówimy wówczas, gdy wyrzynanie się zębów nie następuje w powyższych ramach czasowych. Zgodnie z definicją jest to stan, w którym w momencie 1. roku życia w jamie ustnej niemowlęcia nie zauważa się żadnych zębów. Według American Academy of Pediatrics (AAP) dzieci bez zębów w wieku 18 miesięcy powinny zostać zabrane do dentysty.
Opóźnione ząbkowanie – przyczyny
Do grona możliwych przyczyn i czynników ryzyka opóźnionego ząbkowania zaliczamy:
- niedobór wapnia lub witaminy D;
- karmienie mlekiem modyfikowanym i unikanie karmienia piersią;
- niedoczynność przysadki mózgowej;
- wysoki poziom cholesterolu;
- zespół Downa i wiele innych zespołów genetycznych;
- niedrożność dziąseł lub kości szczęki, co nie pozwala na przebicie się zęba przez dziąsło.
Należy jednak pamiętać, że brak zębów u rocznego dziecka nie zawsze wskazuje na choroby i patologie w rozwoju. Zdarza się, że jedno z rodziców również późno ząbkowało, w związku z czym maluch odziedziczył tę tendencję. Mimo wszystko warto skonsultować się ze stomatologiem.
Opóźnione ząbkowanie – konsekwencje
Główną konsekwencją opóźnionego ząbkowania są liczne wady zgryzu. Zęby stałe mogą rozwinąć się krzywo, ponieważ korzenie zębów pierwotnych je blokują. To z kolei może prowadzić w późniejszym wieku do epizodów zespołu bezdechu sennego, chrapania czy częstych infekcji zatok i gardła. W związku z opóźnionym ząbkowaniem opóźnia się również możliwość wprowadzania do diety dziecka pokarmów stałych oraz nauka prawidłowej wymowy.
Opóźnione ząbkowanie – postępowanie
Jeśli zauważymy opóźnione ząbkowanie u dziecka, najlepiej na samym początku udać się do pediatry. Zleci on prawdopodobnie badania krwi (hormonalne i oceniające poziom witamin oraz minerałów) oraz wykluczy ewentualne poważne choroby przewlekłe. Następnie należy wybrać się do stomatologa dziecięcego. Wykona on badanie RTG jamy ustnej i sprawdzi, czy zawiązki zębów są prawidłowo wykształcone i czy nie ma przeszkód kostnych uniemożliwiających wyrzynanie się zębów.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szpringer-Nodzak M., Wochna – Sobańska M., Stomatologia wieku rozwojowego, Wydawnictwo Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
- Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Sobiech P., (i inni), Symptomy ogólne i miejscowe związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia, 3/2014.
- Torlińska-Walkowiak N., Rataj-Kulmacz A., Wyrzynanie się zębów mlecznych – symptomy towarzyszące czy przypadkowe współistnienie w czasie?, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 9/2013.
- Olczak-Kowalczyk D., Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Turska-Szybka A., Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia, 2/2011.
