Zgryz przewieszony należy do wad poprzecznych zgryzu, czyli rozpatrywanych względem płaszczyzny pośrodkowej. Odnosi się do zębów przedtrzonowych i trzonowych. Rozpoznaje się go wówczas, gdy w zwarciu powierzchnie podniebienne zębów bocznych górnych kontaktują się z powierzchniami policzkowymi zębów dolnych. Wada zawsze wymaga leczenia ortodontycznego.
Z czego wynika zgryz przewieszony?
Przez wiele lat nie można było ustalić dokładnej etiologii tego problemu. Obecnie jednak wiadomo, że podłożem jednostronnej postaci zgryzu przewieszonego jest asymetryczne poszerzenie szczęki i/lub zwężenie żuchwy. Za możliwe przyczyny przyjmuje się także:
- dysproporcję poprzecznych rozmiarów szczęki i żuchwy (różnego pochodzenia);
- brak koordynacji wymiany uzębienia pomiędzy szczęką a żuchwą;
- nieprawidłowe ułożenie zawiązków zębów bocznych, czego skutkiem jest nieprawidłowy kierunek wyrzynania się;
- nieprawidłowa czynność języka, który napiera na szczękę.
Pod uwagę bierze się również błędną czynność mięśni żwaczy – zwykle ich wzmożone napięcie, co prowadzi nie tylko do rozwoju zgryzu przewieszonego, ale i do bólów twarzy, zablokowania stawów skroniowo-żuchwowych czy bruksizmu. Czynnościowa objętość żwaczy, określona podczas badania USG, wykazuje istotny związek z szerokością górnego łuku zębowego, mierzoną pomiędzy podniebiennymi powierzchniami pierwszych zębów trzonowych stałych.
Zobacz również: Zgryz otwarty.
Jak objawia się zgryz przewieszony?
Podczas zwarcia łuków zębowych występuje brak wzajemnego kontaktu powierzchni żujących zębów górnych z powierzchniami żującymi zębów dolnych. Nieprawidłowe ustawienie może dotyczyć wszystkich zębów bocznych lub obejmować tylko pojedyncze zęby przedtrzonowe i/lub trzonowe po jednej lub obydwu stronach łuku zębowego. Wyróżnia się postać jednostronną tego zaburzenia oraz obustronną.
Zgryz przewieszony bardzo rzadko występuje jako wada izolowana. Najczęściej współistnieje z innymi, np.:
- tyłozgryzem całkowitym;
- protruzją górnych zębów siecznych;
- nadgryzem;
- stłoczeniami zębów.
U pacjentów ze zgryzem przewieszonym odnotowuje się trudności w żuciu, ograniczenie ruchów bocznych na stronę wady oraz zbaczanie żuchwy w stronę przeciwną do wady.
Zobacz również: Przodozgryz.
Leczenie zgryzu przewieszonego
Metody lecznicze zależą głównie od intensywności wady oraz wieku pacjenta. U dzieci (przy uzębieniu mlecznym) na ogół stosuje się terapeutyczne szlifowanie zębów. Polega ono na zmniejszeniu wysokości podniebiennych guzków zębów dolnych. Jeśli przyczyną wady jest dysproporcja kości twarzoczaszki stosuje się aparaty ortodontyczne i wyciągi. Aparatem z wyboru do leczenia zgryzu przewieszonego jednostronnego jest aparat Ostrowskiego, stanowiący modyfikację aktywatora. Wykonanie aparatu w odpowiednim zgryzie konstrukcyjnym ustala pożądaną pozycję żuchwy w stosunku do szczęki. Dobór odpowiedniej metody leczenia zawsze jest indywidualny, poprzedzony wykonaniem szeregu badań. W tym również obrazowych.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rucińska-Grygiel B., Zgryz przewieszony – epidemiologia wady, przyczyny powstawania i metody leczenia, Dental Forum, 1/2014.
- Rucińska-Grygiel B., Leczenie zgryzu przewieszonego w zakresie pojedynczych zębów. Opis dwóch przypadków z 2,5-rocznymi obserwacjami odległymi, Dental Forum, 2/2013.
- Jankowska-Wika A., Ortodontyczne potrzeby lecznicze studentów stomatologii na podstawie badań o metodologii obiektywnej i subiektywnej, Poznań 2014.
