Zablokowanie stawu skroniowo-żuchwowego (oraz inne dolegliwości tej struktury) wraz z towarzyszącymi temu uporczywymi objawami i niedogodnościami to problem większości współczesnej populacji. Szacuje się, że problemy w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych dotyczą nawet do 70% populacji, przy czym często jest to problem utajony. Wraz z rozwojem medycyny i fizjoterapii powstało wiele metod, które skutecznie likwidują te problemy.
Charakterystyka stawów skrowniowo-żuchwowych
Stawy skroniowo-żuchwowe to dwie ruchome struktury łączące szczękę z żuchwą. W ich obrębie znajduje się krążek międzystawowy, który dzieli je na dwie, wyraźnie oddzielone od siebie części zwane komorami. Ruchy omawianego stawu są zależne od jego budowy, a także współpracy wielu mięśni i obu szeregów zębów. Można jednak wyróżnić 3 podstawowe ruchy w stawach skroniowo-żuchwowych:
- wysuwanie i cofanie;
- opuszczanie i podnoszenie;
- ruchy boczne.
Częstym schorzeniem stawów skroniowo-żuchwowych jest ich zablokowanie, co określa się jako przejściową hipomobilność stawu lub segmentu ruchowego.
Zablokowanie stawu skroniowo-żuchwowego
Zarówno zablokowanie omawianego stawu, jak i inne jego dysfunkcje najczęściej wynikają z:
- zaburzeń postawy ciała;
- urazów żuchwy;
- warunków zwarciowych, wad zgryzu;
- wzmożonego napięcia mięśniowego związanego z negatywnymi emocjami;
- aktywności parofunkcyjnej.
Dolegliwość objawia się przede wszystkim niemożnością wykonania ruchów w tym stawie – często utrudnione jest szerokie otwieranie ust, żucie pokarmów czy ruch wysuwania brody ku przodowi. Może się zdarzyć, że pacjent otworzy szeroko usta, ale ma trudności z ich ponownym zamknięciem. Ponadto, zablokowaniu stawów skroniowo-żuchwowych często towarzyszą objawy takie jak bóle ucha, szumy uszne, bóle głowy czy trzaski podczas ruchów żuchwą.
Zobacz również: Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego u dzieci.
Jak leczyć zablokowanie stawu skroniowo-żuchwowego?
Istnieje wiele metod fizjoterapeutycznych, które skutecznie likwidują problem zablokowania stawów skroniowo-żuchwowych. Do najpopularniejszych należą:
- terapia punktów spustowych – szczególnie w obrębie mięśni: pochyłych, mostkowo-obojczykowo-sutkowego, górnej części czworobocznego i dźwigacza łopatki;
- nauka utrzymywania prawidłowej postawy ciała, ćwiczenia stabilizujące barki, których ustawienie w dużym stopniu wpływa na stawy skroniowo-żuchwowe;
- ćwiczenia aktywujące mięśnie traktu ustno-twarzowego;
- masaż tkanek głębokich – szczególnie w obrębie mięśni szyi, żwacza i mięśni piersiowych;
- rozciąganie – w miejscu zidentyfikowania zmian tkankowych. Po rozciągnięciu skóry wraz z tkankami do granic elastyczności opór utrzymujemy 10-15 sekund, aż poczujemy rozluźnienie;
- rozluźnianie pozycyjne;
- poizometryczna relaksacja mięśni;
- mobilizacja stawowa.
Mobilizacja stawowa jest w przypadku zablokowania stawu skroniowo-żuchwowego zdecydowanie podstawą całej terapii. Pozostałe wymienione metody służą jako pomocnicze. Ruch mobilizacji wykonuje się z niewielką prędkością i o wzrastającej amplitudzie. Zaś kierunek ruchu zależy od tego, w którą stronę ruch stawu jest utrudniony. Czas trwania samej części mobilizacyjnej powinno trwać około 20 minut. Należy pamiętać, że terapia manualna jest przeciwwskazana w przypadku ostrych stanów zapalnych, przy świeżych złamaniach, osteoporozie i nowotworach.
Podczas leczenia zablokowania stawów skroniowo-żuchwowych wskazana jest także konsultacja ze stomatologiem, celem dobrania szyny zwarciowej. Jednym z ważnych elementów zapobiegających ponownym dysfunkcjom omawianego stawu jest terapia behawioralna. Należy poinformować pacjenta czym jest stres i jak wpływa on na układ stomatognatyczny, a także przedstawić sposoby radzenia sobie z sytuacjami stresowymi. Elementem tego jest nauka pacjenta samodzielnego sposobu rozluźniania mięśni.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zaworski K., Latosiewicz R., Majcher P., Nadzwyczajny P., Derewiecki T. Kołodziej E., Zastosowanie terapii manualnej w leczeniu zaburzeń stawu skrowniowo-żuchwowego, Rehabilitacja, 1/2016.
- Gawda P., Suwała M., Gawda J., Rojewski R., Zaburzenia funkcjonalne stawów skroniowo-żuchwowych: konieczność współpracy specjalistów fizjoterapii i stomatologii, Zdrowie i Dobrostan, 1/2013.
- Gawriołek K., Ocena skuteczności terapii dysfunkcji układu stomatognatycznego na podstawie parametrów ruchowych żuchwy, Poznań 2011.