Kamień nazębny naddziąsłowy to problem zdrowotny polegający na mineralizacji płytki nazębnej na koronach zębów (powyżej linii dziąseł), która staje się twarda i niemożliwa do usunięcia podczas zwykłego szczotkowania zębów. Taki osad należy usunąć w gabinecie stomatologicznym podczas skalingu zębów. Jest to bardzo ważne, ponieważ ignorowanie go na dłuższą metę może mieć wiele konsekwencji zdrowotnych (od nieświeżego oddechu i pogorszenia estetyki uśmiechu, aż do poważniejszych stanów zapalnych dziąseł i zębów).
Kamień nazębny naddziąsłowy
Kamień nazębny naddziąsłowy to rodzaj twardego osadu powstającego z płytki nazębnej. Gromadzi się zwłaszcza na powierzchni zębów w okolicach ich połączeń oraz na linii dziąseł. W stomatologii i medycynie wyróżnia się 2 rodzaje kamienia nazębnego:
- kamień nazębny naddziąsłowy;
- kamień nazębny poddziąsłowy.
Naddziąsłowy kamień nazębny to zmineralizowana płytka, która odkłada się na powierzchni zębów nad dziąsłami (jak wskazuje nazwa). Z reguły zajęte są powierzchnie językowe dolnych siekaczy oraz powierzchnie policzkowe górnych zębów trzonowych, jednak nie jest to regułą. Przy braku zachowania zasad właściwej higieny jamy ustnej kamień naddziąsłowy obserwuje się na całych powierzchniach zębów i może on penetrować w głąb tkanek, zmieniając się w kamień poddziąsłowy. Tego typu osad potrafi odłożyć się już w ciągu kilku dni. Wizualnie można go rozpoznać po białożółtym zabarwieniu. Można go z łatwością usunąć na wizycie u stomatologa.
Natomiast kamień nazębny poddziąsłowy odkłada się w kieszonkach dziąsłowych, w efekcie czego wyraźnie trudniej jest go usunąć. Przybiera zabarwienie ciemnobrązowe lub nawet czarne. Ściśle przylega do powierzchni zęba. Ze względu na to oraz na jego lokalizację jest on trudniejszy w usunięciu, a sam zabieg usuwania z reguł jest mniej przyjemny dla pacjenta. Przyczyną odkładania się tego rodzaju kamienia są stany zapalne w jamie ustnej.
Jak powstaje kamień nazębny naddziąsłowy?
W pierwszej kolejności na powierzchni szkliwa zębów osadza się płytka nazębna. Stanowi lepką i bezbarwną warstwę bakterii oraz cukrów i pojawia się już po kilku godzinach od spożycia pokarmu lub ostatniego szczotkowania zębów. Szacuje się, że w jamie ustnej bytuje niemal 700 różnych gatunków bakterii, przy czym większość z nich tworzy właśnie płytkę nazębną. Jeśli nie będzie ona systematycznie i dokładnie usuwana podczas codziennej higieny jamy ustnej (uwaga – niezwykle ważne jest też nitkowanie zębów, co powinno poprzedzać szczotkowanie zębów), zacznie po kilku dniach twardnieć, stopniowo przekształcając się w kamień nazębny.
Zobacz również: Jak prawidłowo nitkować zęby?
Czynnikami ryzyka sprzyjającymi osadzaniu się kamienia nazębnego naddziąsłowego są:
- niedostateczna higiena jamy ustnej;
- wysoka zawartość minerałów w ślinie;
- palenie papierosów;
- niektóre choroby jamy ustnej;
- dieta bogata w cukry i węglowodany;
- niektóre choroby przewlekłe ogólnoustrojowe, zwłaszcza te związane z zaburzeniami wydzielania śliny (np. zespół Sjogrena).
Jednak nawet przy unikaniu czynników ryzyka i starannej, systematycznej higienie jamy ustnej rekomenduje się regularną higienizację zębów w gabinecie stomatologicznym.
Jak usunąć kamień nazębny naddziąsłowy?
Usuwanie kamienia nazębnego naddziąsłowego możliwe jest dzięki zabiegowi zwanemu skalingiem. To zabieg całkowicie bezbolesny, niewymagający znieczulenia miejscowego. Trwa zazwyczaj około 15-30 minut, w zależności od ilości kamienia nazębnego. Po nim wykonuje się dodatkowo piaskowanie zębów (usuwanie płytki nazębnej i osadu za pomocą sprężonego powietrza, wody i drobinek ściernych) oraz fluoryzację zębów (pokrycie zębów pianką zawierającą jony fluoru, wzmacniające szkliwo i chroniące przed próchnicą zębów).
Sam skaling polega na przykładaniu do powierzchni zębów urządzenia emitującego fale ultradźwiękowe, które rozbijają kamień nazębny i pozwalają mu odpaść od powierzchni szkliwa. Szkliwo zostaje przy tym nienaruszone, w związku z czym skaling można uznać za maksymalnie bezpieczny. Zgodnie z rekomendacjami specjalistów skaling warto wykonywać co 6 miesięcy. Raz w roku jest on refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).
Polecane produkty:
![]() |
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Pawlaczyk-Kamieńska T., Borysewicz-Lewicka M., Występowanie złogów nazębnych u 12-latków zamieszkujących środowisko wielkomiejskie, Dental and Medical Problems, 2/2009.
- Mintzberg-Wachowicz P., Złogi nazębne, Asysta Dentystyczna, 4/2018.
- Heymann H., Roberson T., Swift E., Stomatologia zachowawcza, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.