Twarzoczaszka to przednia część czaszki, widoczna podczas spoglądania na człowieka od przodu. Składa się aż z 14 kości, a także ze wszystkich tkanek miękkich przyczepiających się do nich. Tworzy naturalną barierę między środowiskiem wewnętrznym organizmu a środowiskiem zewnętrznym, chroniąc ważne i delikatne narządy czaszki. Wpływa również na estetykę i indywidualny wygląd człowieka.
Budowa twarzoczaszki
Twarzoczaszka składa się z 14 kości:
- 2 kości łzowe;
- 2 kości nosowe;
- lemiesz;
- 2 kości podniebienne;
- 2 małżowiny nosowe dolne;
- żuchwa;
- 2 kości szczękowe;
- 2 kości jarzmowe.
Nie należy mylić twarzoczaszki z mózgoczaszką, która z kolei zbudowana jest z pojedynczych kości takich jak: kość czołowa, kość sitowa, kość klinowa, kość potyliczna, a także z parzystych kości takich jak kość ciemieniowa i kość skroniowa. Niektóre źródła podają, że w skład twarzoczaszki powinno zaliczyć się dodatkowo kość gnykową.
Rozwój twarzoczaszki
U noworodka górna i dolna wysokość twarzy wynosi 40% wymiarów dorosłego osobnika. W środkowej części twarzoczaszki dominują oczodoły, zawierające niemal całkowicie rozwinięte już gałki oczne. Bezpośrednio po urodzeniu znikają ograniczenia we wzroście twarzy i przyjmuje ona wzorzec typowy dla zdrowego człowieka. Wzrost i rozwój głowy w praktyce trwa około 20 lat.
Małżowiny nosowe dolne oraz kości nosowe rozwijają się na podłożu chrzęstnym, natomiast pozostałe składowe, na podłożu błoniastym. W momencie urodzenia szczęka jest krótka w wymiarze pionowym, ale szybko przyrasta, osiągając 1/3 swojego ostatecznego wymiaru w wieku 3 lat. Choć wzrost twarzoczaszki jest trójwymiarowy i odbywa się we wszystkich płaszczyznach, dominuje wzrost pionowy. Jest to możliwe dzięki obecności szwów łączących środkową część twarzy z podstawą czaszki. Są to:
- szew czołowo-szczękowy;
- szew jarzmowo-szczękowy;
- szew jarzmowo-skroniowy;
- szew klinowo-podniebienny.
Każdy człowiek posiada inaczej zbudowaną twarzoczaszkę.
Twarzoczaszka – funkcje
Twarzoczaszka tworzy naturalną, fizjologiczną ochronę dla narządów wewnętrznych i wrażliwych tkanek znajdujących się pod nią. Są to przede wszystkim jama nosowa, jama ustna, część mózgu oraz narządy zmysłu (gałki oczne, narząd słuchu). Chroni również naczynia krwionośne i struktury nerwowe tej okolicy. Poszczególne elementy twarzoczaszki mogą mieć charakter ruchomy. Przykładowo, dzięki żuchwie możliwe jest spożywanie pokarmów, a także mówienie. To właśnie ona w dużej mierze odpowiada za otwieranie jamy ustnej i jej zamykanie, ponieważ tworzy staw skroniowo-żuchwowy.
Urazy twarzoczaszki
Urazy twarzoczaszki najczęściej są konsekwencją urazu bezpośredniego, np. uderzenia, upadku z wysokości na twarz lub wypadku komunikacyjnego. Rzadziej bywają efektem działania sił przeniesionych z innych części ciała. Do najczęstszych urazów twarzoczaszki zaliczamy:
- złamanie kości nosowej (nawet do 44% wszystkich złamań twarzy);
- złamane żuchwy;
- uszkodzenie zatok;
- złamania, wybicia, zwichnięcia zębów;
- zwichnięcie stawu skroniowo-żuchwowego;
- stłuczenia oczodołów, obrzęki, krwiaki i siniaki tej okolicy.
Nierzadko niezbędna jest pomoc chirurga szczękowego, chirurga plastycznego lub protetyka stomatologicznego, aby skorygować urazy tej okolicy.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kulewicz M., Wzrost i rozwój twarzoczaszki, Acta Clinica, 2/2002.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
