Grzybica dziąseł to choroba wywołana przez grzyby patogenne rodzaju Candida, które mogą bytować w jamie ustnej człowieka w określonych sytuacjach zdrowotnych. Zawsze wymaga profesjonalnego leczenia, najczęściej farmakologicznego. Grzybica nie ustępuje samoistnie, a bagatelizowana może znacznie pogorszyć stan jamy ustnej.
Grzybica dziąseł – przyczyny
Powszechnie uważa się, że grzyby są naturalnym, nieodłącznym składnikiem mikroflory jamy ustnej człowieka. Trzeba jednak mieć na uwadze, że w sprzyjających okolicznościach mogą wywoływać zagrażające życiu inwazje i rozprzestrzeniać się bardziej, niż to fizjologiczne. Candida albicans jest gatunkiem najczęściej związanym z nosicielstwem u ludzi i występuje w jamie ustnej u nawet 80% zdrowych osób. To właśnie grzyby tego rodzaju są bezpośrednią przyczyną grzybicy jamy ustnej. Dla rozwoju tej choroby kluczowe znaczenie mają czynniki takie jak:
- kserostomia, czyli suchość w jamie ustnej;
- antybiotykoterapia zaburzająca mikroflorę całego organizmu, także jamy ustnej;
- niektóre choroby przewodu pokarmowego, np. choroba refluksowa przełyku;
- intensywne, długotrwałe stosowanie roztworów przeciwbakteryjnych do płukania ust;
- pierwotne niedobory odporności, np. w AIDS;
- wtórne niedobory odporności wiążące się przeważnie z chorobami ogólnoustrojowymi, np. zaburzenia hormonalne, cukrzyca;
- przebyte leczenie immunosupresyjne;
- radioterapia;
- palenie papierosów;
- nadużywanie alkoholu;
- ciąża;
- dieta bogata w węglowodany, szczególnie proste;
- niedostateczna higiena jamy ustnej;
- przyjmowanie steroidów i/lub leków cytotoksycznych.
Na grzybicę dziąseł znacznie bardziej narażone są osoby chorujące przewlekle, bez względu na to, z jaką chorobą się zmagają. Wszystko przez to, że przewlekłe stany patologiczne znacznie obniżają odporność człowieka, a niska odporność jest bezpośrednią przyczyną wielu problemów zdrowotnych, w tym także omawianej grzybicy ust. Udowodniono, że grzybica dziąseł częściej pojawia się u kobiet ciężarnych, noworodków i dzieci, osób starszych oraz osób z grupą krwi 0.
Grzybica dziąseł – objawy
Grzybica dziąseł może przyjmować różny obraz kliniczny w zależności od jej rodzaju. Przykładowo przy kandydozie pierwotnej rzekomobłoniastej zaobserwować można gładkie, białe lub żółte zmiany przypominające wyglądem zsiadłe mleko. Lokalizują się zarówno na dziąsłach, jak i na policzkach, podniebieniu miękkim czy języku. Z kolei przy grzybicy zanikowej charakterystyczne są dobrze odgraniczone, płaskie, czerwone plamy pojawiające się głównie na grzbietowej powierzchni języka, w mniejszym stopniu zaś na dziąsłach i innych tkankach miękkich jamy ustnej. Izolowana grzybica dziąseł rozpoznawana jest stosunkowo rzadko. Przeważnie zmiany obejmują także inne okoliczne struktury. Grzybicy dziąseł towarzyszą objawy takie jak: nieświeży oddech, pieczenie dziąseł, rozpulchnienie dziąseł, krwawiące dziąsła np. podczas szczotkowania zębów czy nadwrażliwość zębów.
Diagnostyka grzybicy dziąseł
Grzybicę dziąseł rozpoznaje się na podstawie obserwacji zmian, czym najczęściej zajmuje się lekarz stomatolog. Rzadko kiedy wykonuje się dodatkowe badania laboratoryjne. Częściej mają one zastosowanie podczas poszukiwania źródła grzybicy, gdy lekarz podejrzewa, że może mieć ona związek z chorobami przewlekłymi.
Grzybica dziąseł – leczenie
Grzybicę dziąseł leczy się za pomocą leków przeciwgrzybiczych stosowanych zarówno miejscowo (w postaci żelów do dziąseł), jak i ogólnoustrojowo (w postaci tabletek czy proszku do przyrządzania zawiesin i płukanek). Jednocześnie przez okres 10-14 dni zaleca się stosowanie odpowiednio dobranej probiotykoterapii. Pacjent powinien skupić się na działaniach mających na celu wzmocnienie odporności, np. zbilansowanej diecie, suplementacji, aktywności fizycznej. Należy bezwzględnie unikać alkoholu, słodyczy i papierosów, a także wyjątkowo szczegółowo dbać o higienę jamy ustnej. W skrajnych przypadkach pojawia się konieczność zastosowania sterydów.
Polecane produkty:
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dudko A., Adamiecki M., Kłosek S., Grzybice jamy ustnej – objawy, diagnostyka, profilaktyka i leczenie, Medycyna po Dyplomie.
- Rogalski P., Kandydoza przewodu pokarmowego – fakty i mity, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 3, 87-97.
- Petkowicz B., Skiba-Tatarska M., Wysokińska-Miszczuk J., Kandydoza jamy ustnej, Gerontologia Polska, Tom 14, nr 4, 160–164.