Mikrognacja (inaczej: hipoplazja żuchwy). To poważna wada wrodzona odnosząca się do nieprawidłowo małych wymiarów żuchwy. Nie należy mylić jej z mikrogenią, która odnosi się do cofnięcia żuchwy względem szczęki.
Mikrognacja – przyczyny
Mikrognacja, jako wada wrodzona, najczęściej jest manifestacją zespołów genetycznych takich jak:
- zespół Silvera-Russela – zespół wad rozwojowych, któremu towarzyszy upośledzenie rozwoju wewnątrzmacicznego i wzrastania pourodzeniowego;
- zespół Crouzona – uwarunkowany genetycznie, dziedziczony w sposób autosomalny dominujący zespół wad twarzoczaszki;
- zespół Aperta – zespół wad wrodzonych obejmujący m.in. zarośnięcie szwów czaszkowych i palcozrost, dziedziczony autosomalnie dominująco;
- achondroplazja – genetycznie uwarunkowana wrodzona choroba prowadząca do błędnego kostnienia śródchrzęstnego, co powoduje m.in. karłowatość;
- zespół Turnera – choroba genetyczna występująca u dziewczynek, spowodowana całkowitym bądź częściowym brakiem jednego z chromosomów X;
- zespół Downa – trisomia 21 chromosomu, objawiająca się szeregiem wad anatomicznych.
Mikrognacja nie zawsze jest jednak częścią zespołów genetycznych. Bywa konsekwencją urazów wewnątrzmacicznych działających na rozwijający się, bardzo delikatny płód. W takim przypadku zdarza się często, że wada koryguje się samoistnie do 1. roku życia.
Mikrognacja – jak wygląda?
Mikrognacja jest wadą bardzo łatwą do stwierdzenia nawet bez wykonania dodatkowych badań obrazowych. Nazywana niedorozwojem żuchwy wiąże się ze zmniejszeniem jej wymiarów, czemu nierzadko towarzyszy mikrogenia, czyli cofnięcie żuchwy dogrzbietowo (cofnięcie bródki). Wpływa to negatywnie na rozwój zębów, zwłaszcza tych znajdujących się w dolnym łuku zębowym. Innymi objawami współistniejącymi z mikrognacją są pogłębione fałdy nosowo-wargowe, zapadnięcie wargi górnej, tzw. nagryz odwrotny. Dodatkowy obraz kliniczny w dużej mierze zależy od przyczyn wad twarzoczaszki.
Diagnostyka mikrognacji
Stwierdzenie mikrognacji może odbyć się bez żadnych badań dodatkowych, jednak jeśli w planach jest wdrożenie postępowania leczniczego, konieczne staje się wykonanie badań obrazowych, w tym RTG oraz tomografii komputerowej. Pozwoli to na bezpieczne zaplanowanie dalszych działań, w szczególności tych o charakterze chirurgicznym. Warto również określić przyczynę mikrognacji. Przy podejrzeniu zespołów wrodzonych i chorób genetycznych wykonuje się badania genetyczne.
Mikrognacja – leczenie
Leczenie mikrognacji może odbywać się zachowawczo. Wówczas pacjentowi zakłada się aparat ortodontyczny stały na zęby, aby korygować wady zgryzu, a także aparat specjalistyczny (np. Malu) do wysuwania żuchwy. Jeśli takie leczenie przebiega w sposób niezadowalający bądź jego wdrożenie nie jest możliwe, lekarz podejmuje decyzje o operacji żuchwy. Niestety nie ma żadnych metod, które pozwoliłyby na wyleczenie zespołów i chorób genetycznych.
Korekcja mikrognacji jest jednak bardzo ważna dla dalszego rozwoju dziecka. Prawidłowe ustawienie żuchwy jest kluczowe dla właściwego wyrzynania się zębów mlecznych i zębów stałych, jak również dla nauki wymowy, spożywania pokarmów czy nawet zachowania pewności siebie. Osoby z mikrognacją, jeśli są już we właściwym wieku, mogą skorzystać z pomocy psychoterapeutycznej.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zawiślak E., Wczesne efekty leczenia metodą dystrakcji przezpodniebiennej zwężeń szczęki u pacjentów dorosłych, Wrocław 2019.
- Śmigiel R., Szczałuba K., Genetycznie uwarunkowane zaburzenia rozwoju u dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.