Nadzgryz to inaczej zgryz głęboki częściowy, czyli zaburzenie dotyczące nadmiernego wzrostu pionowego wyrostka zębodołowego szczęki. Prowadzi do powstania tzw. zgryzu przewieszonego. Nie należy mylić zgryzu głębokiego częściowego z nadzgryzem wtórnym, wynikającym z błędnego leczenia wad z grupy tyłozgryzów.
Nadzgryz – przyczyny
Istnieje kilka czynników predysponujących do powstawania nadzgryzu. Przede wszystkim należy wspomnieć o genetycznych uwarunkowaniach, nie bez znaczenia pozostają jednak nawyki już od chwili narodzin. Niekorzystnymi czynnikami są:
- źle dobrana poduszka, np. zbyt wysoka;
- układanie dziecka wyłącznie na jednym boku;
- długie i częste ssanie smoczka;
- długotrwałe karmienie piersią lub z butelki;
- ssanie kciuka.
Zwykle na wystąpienie nadzgryzu wpływa kilka czynników jednocześnie.
Nadzgryz – jak wygląda?
Wydłużenie wyrostka zębodołowego przyczynia się do podniebiennego przechylenia siekaczy. Widać to jednak głównie podczas szerokiego uśmiechania się. W przeciwieństwie do zgryzu głębokiego całkowitego, długość odcinka dolnego twarzy pozostaje w normie. Natomiast nadzgryz wtórny odnosi się do braku kontaktu zębów przeciwstawnych. Wydłużenie dotyczy wyrostków zębodołowych żuchwy w obrębie siekaczy. Niekiedy mogą sięgać one nawet śluzówki podniebienia. Nadzgryz wtórny powoduje zmianę w wyglądzie twarzy, skracając odcinek szczękowy.
Nadzgryz jest nie tylko wadą estetyczną. Jego obecność zwiększa ryzyko chorób dziąseł i przyzębia, może prowadzić do nadmiernego ścierania się zębów (np. wskutek bruksizmu) oraz wzmaga dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych. Można więc podsumować, że jest to zaburzenie zarówno estetyczne, jak i funkcjonalne.
Nadzgryz – leczenie
W leczeniu nadzgryzu dąży się do zahamowania pionowego wzrostu przedniej części szczęki oraz do wychylania zębów siecznych górnych (niekiedy także dolnych). Jako wada rozwojowa, nadzgryz jest znacznie mniej podatny na leczenie aparatami czynnościowymi. Jeśli pacjent posiada uzębienie mleczne stosuje się płytkę podniebienną z wałem prostym. Przy uzębieniu mieszanym zastosowanie ma natomiast płytka aktywna górna z przednim wałem nagryzowym.
Chcąc natomiast wychylić zęby sieczne stosuje się masę akrylową szybkopolimeryzującą w okolicach brzegów siecznych zębów. Pamiętając, że obszar przy szyjkach zębowych powinien pozostać wolny od kontaktu z masą. Rokowania odnośnie leczenia nadzgryzu znacznie spadają u osób dorosłych, ponieważ wówczas wada ma tendencję do nawracania.
Wszelkie metody lecznicze zawsze dobiera się indywidualnie do pacjenta, ponieważ każda wada zgryzu prezentuje się nieco inaczej i może mieć różne podłoże. Nie należy zapominać o innych składowych leczenia, zwłaszcza o terapii logopedycznej (wady zgryzu powodują problemy z prawidłową wymową), fizjoterapii (aby rozluźnić zbyt napięte struktury) czy psychologicznej (aby wygasić nawyki prowadzące do nawrotu wady w przyszłości).
Nadzgryz fizjologiczny
Zupełnie innym pojęciem jest nadzgryz fizjologiczny, występujący u dzieci w okolicach 6. miesiąca życia. To etap w życiu każdego człowieka, w którym zaczynają wyrzynać się zęby mleczne. Najpierw zęby sieczne przyśrodkowe dolne, następnie górne i boczne. Pojawia się głębokie zachodzenie siekaczy górnych na dolne, tworząc wspomniany nadzgryz fizjologiczny. W efekcie cały ciężar zgryzu opiera się na zębach przednich.
Stan ten nie wymaga leczenia i nie jest powodem do niepokoju. Wraz z wyrzynaniem się kolejnych zębów, kształtowaniem jamy ustnej i warunków zgryzowych oraz rozwojem całego organizmu zęby zaczną ustawiać się w ostatecznych, oczekiwanych pozycjach. Jedynie w niektórych przypadkach tak się nie dzieje (powstawanie wad zgryzu w okresie dziecięcym), wówczas należy skonsultować się ze stomatologiem.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Karłowska I., Zarys współczensej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Stoczkiewicz D., Współzależność wskaźników Boltona z cefalometryczną oceną profilu tkanek miękkich twarzy, Poznań 2014.
