Dysfunkcje narządu żucia (DNŻ)

Spis treści

Dysfunkcje narządu żucia (inaczej: DNŻ) odnosząca się do dolegliwości przebiegających z bólem w obrębie mięśni żucia i/lub stawów skroniowo-żuchwowych. Obraz kliniczny obejmuje także inne objawy, ich występowanie zależy jednak od przyczyny problemu. Nie należy mylić dysfunkcji z parafunkcją (anormalne zachowania w obrębie jamy ustnej).

Dysfunkcje narządu żucia (DNŻ)

Dysfunkcje narządu żucia – przyczyny

Jak wspomniano we wstępie, nie należy mylić dysfunkcji z parafunkcjami. Długotrwałe szkodliwe nawyki ruchowe, zwane parafunkcjami, prowadzą do organicznych zmian w elementach narządu żucia, co zwie się dysfunkcjami. Można zatem podsumować, że przyczynami dysfunkcji są parafunkcje, czyli:

  • oddychanie przez usta;
  • przetrwałe odruchy niemowlęce;
  • nieprawidłowa wymowa;
  • ssanie kciuka.

Jednak nie zawsze. Dysfunkcje narządu żucia mogą rozwinąć się także wskutek:

  • urazów i mikrourazów;
  • błędnego leczenia ortodontycznego lub protetycznego;
  • wad zgryzu;
  • nieprawidłowości anatomicznych kości twarzoczaszki;
  • stanów zapalnych narządu żucia;
  • wad genetycznych i zaburzeń rozwojowych;
  • nowotworów;
  • wad postawy ciała.

W skrócie, dysfunkcjami narządu żucia zwiemy powszechnie konsekwencje powyższych czynników, jeśli dotyczą one właśnie narządu żucia.

Dysfunkcje narządu żucia – objawy

DNŻ to trzeci, tuż po chorobie próchnicowej i chorobach przyzębia, problem dotyczący pacjentów zgłaszających się do stomatologa. Uważa się, że nawet do 90% osób dorosłych choć raz w życiu zmagało się z tą dolegliwością. Dysfunkcjami narządu żucia określamy zaburzone mechanizmy czynności, w których bierze udział narząd żucia.

Głównym objawem DNŻ, najczęściej będącym przyczyną szukania profesjonalnej pomocy, jest ból. Określa się go jako mięśniowo-twarzowy bądź szczękowo-twarzowy, jako że jego źródłem mogą być zarówno mięśnie, jak i elementy kostne czy stawowe. Zwykle ból wiąże się z przykurczami mięśniowymi, choć nie zawsze. Innymi objawami dysfunkcji narządu żucia są uszkodzenia przyzębia, patologiczne ścieranie powierzchni zębowych (bruksizm) oraz asymetria twarzy o różnym nasileniu. Pojawiają się dodatkowo:

Obraz kliniczny może być różny w zależności od pacjenta.

Diagnostyka DNŻ

Przy występowaniu dysfunkcji narządu żucia wykonuje się szereg badań. U fizjoterapeuty stomatologicznego znaczenie mają testy funkcjonalne, ocena ruchomości kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej, ocena toru ruchu żuchwy oraz napięcia mięśni twarzy i szyi. Z kolei ze stomatologicznego punktu widzenia największe znaczenie ma badanie RTG i ocena uzębienia. Dzięki temu można nie tylko potwierdzić dysfunkcję, ale i znaleźć jej przyczynę. Dzięki temu wdraża się najskuteczniejsze leczenie – przyczynowe.

Dysfunkcje narządu żucia – leczenie

W wielu przypadkach leczenie dysfunkcji narządu żucia powinno być kompleksowe i obejmować wiele różnych metod dobranych indywidualnie do potrzeb pacjenta. Gdy przyczyną są parafunkcje, trudno będzie je szybko wyeliminować. Konieczna jest współpraca logopedy i stomatologa. Bez względu na przyczynę skuteczna okazuje się być także fizjoterapia stomatologiczna. Za pomocą terapii manualnej, technik masażu, terapii punktów spustowych czy kinesiotapingu specjalista przywraca równowagę mięśniowo-powięziową, dzięki czemu narząd żucia zaczyna prawidłowo pracować.

Do popularnych technik leczenia dysfunkcji narządu żucia zaliczamy również:

  • płytki podjęzykowe;
  • szyny relaksacyjne;
  • szyny repozycyjne;
  • farmakoterapię (jako ostateczność).

Może się okazać, że jedynie leczenie ortodontyczne może przywrócić prawidłową czynność narządu żucia. Nigdy nie powinno być jednak samodzielną metodą – zwykle noszenie aparatu na zęby przy dysfunkcji narządu żucia łączy się z rehabilitacją.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Kawala B., Babijczuk T., Czekańska A., Występowanie dysfunkcji, parafunkcji i wad narządu żucia u dzieci w wieku przedszkolnym, Dental and Medical Problems, 2/2003.
  2. Pietruski J., Pietruska M., Dysfunkcja narządu żucia – przyczyny, diagnostyka, leczenie, Magazyn Stomatologiczny, 12/2013.
  3. Oleszek-Listopad J., Szymańska J., Dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia – aktualny stan wiedzy, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2/2018.
  4. Kurpiel P., Kostrzewa-Janicka J., Dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia – etiologia i klasyfikacja schorzeń. Przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 2/2014.
Kategorie
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Aktualności

Najpopularniejsze w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *