Kalendarz ząbkowania to przybliżony czas wyrzynania się poszczególnych zębów mlecznych w zależności od wieku dziecka. Został stworzony pod okiem pediatrów, stomatologów i specjalistów w tematach rozwoju dziecka, dotyczy zdecydowanej większości dzieci. Należy jednak pamiętać, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie, dlatego pewne różnice w kalendarzu ząbkowania a rzeczywistością są całkowicie normalne.
Kalendarz ząbkowania
Kalendarz ząbkowania w przypadku zębów w górnym łuku zębowym prezentuje się następująco:
- 8-12 miesięcy – siekacze przyśrodkowe;
- 9-12 miesięcy – siekacze boczne;
- 18-22 miesięcy – kły;
- 13-19 miesięcy – pierwsze zęby trzonowe;
- 25-33 miesiące – drugie zęby trzonowe.
Z kolei w przypadku zębów w dolnym łuku zębowym prezentuje się to następująco:
- 6-10 miesięcy – siekacze przyśrodkowe;
- 10-16 miesięcy – siekacze boczne;
- 17-23 miesiące – kły;
- 14-18 miesięcy – pierwsze zęby trzonowe;
- 23-31 miesięcy – drugie zęby trzonowe.
Dobrym pomysłem jest wydrukowanie gotowego wzoru kalendarza ząbkowania, aby móc zapisywać w nim moment wyrznięcia się poszczególnych zębów u dziecka. Dzięki temu można w ogólnym zarysie kontrolować, czy zęby mleczne wyrzynają się w sposób prawidłowy, zgodnie z ramami czasowymi dla danego wieku.
Ile jest zębów mlecznych?
W uzębieniu stałym znajdziemy od 28 do 32 zębów (32 zęby, jeśli u danej osoby rozwinęły się 4 zęby mądrości, czyli ostatnie trzonowce). W przypadku uzębienia mlecznego jest ich znacznie mniej. Na uzębienie mleczne składa się 20 zębów, po 10 w każdym łuku zębowym. Co ciekawe, nie znajdziemy w nim zębów przedtrzonowych.
Brak wyrzynania się zębów mlecznych
Jeśli dziecko ukończyło 17 miesięcy, a dolne kły w dalszym ciągu się nie wykształciły, nie należy popadać w niepokój. Tyczy się to również wszystkich innych zębów. Każde dziecko rozwija się we własnym, indywidualnym tempie, stąd różnice także w rozwoju uzębienia. Nikogo nie dziwi, że niektóre dzieci zaczynają chodzić w wieku 9. miesięcy, inne zaś dopiero w wieku 14 miesięcy. Jeśli mimo osiągnięcia wieku wskazanego w kalendarzu ząbkowania, zęby mleczne nie wyrzynają się, najlepiej odczekać kilka tygodni (do 2 miesięcy). Prawdopodobnie w tym czasie nastąpi nieco opóźnione ząbkowanie.
Jeśli jednak mimo upływu czasu wyrzynanie zębów nie następuje, warto udać się do stomatologa dziecięcego, aby mógł on ocenić jamę ustną dziecka i wykonać zdjęcie RTG. Na tej podstawie sprawdza się obecność zawiązków zębowych i ewentualnych zębów zatrzymanych. Możliwe patologiczne przyczyny opóźnionego ząbkowania:
- niedobór wapnia lub witaminy D;
- karmienie mlekiem modyfikowanym zamiast karmienia piersią;
- niedoczynność przysadki mózgowej;
- zespół Downa i wiele innych zespołów genetycznych;
- niedrożność dziąseł lub kości szczęk.
Opóźnione ząbkowanie może skutkować rozwojem stanów zapalnych tkanek miękkich oraz znacznie zwiększa ryzyko wad zgryzu w uzębieniu stałym. Leczenie dobiera się w zależności od przyczyny opóźnionego ząbkowania.
Sposoby na bolesne ząbkowanie
Dużym problemem w przypadku znacznej większości dzieci jest ból podczas ząbkowania, czemu towarzyszą: opuchnięcie i zaczerwienienie dziąseł, płaczliwość, brak apetytu, a niekiedy nawet stan podgorączkowy. Postępowanie rodziców w tym szczególnym okresie w życiu dziecka jest niezwykle ważne. W pierwszej kolejności muszą oni zadbać o higienę jamy ustnej dziecka, nawet przy braku zębów mlecznych. Gromadząca się płytka bakteryjna w jamie ustnej nasila stany zapalne i może powodować rozwój różnych zakażeń. Domowe sposoby na bolesne ząbkowanie obejmują:
- stosowanie preparatów znieczulających miejscowo dostępnych w każdej aptece (dedykowane niemowlętom);
- stały dostęp do specjalnych gryzaków dla dzieci, które wcześniej warto schłodzić w lodówce (niskie temperatury działają przeciwbólowo);
- delikatny masaż dziąseł dobrze umytymi palcami, które dodatkowo można schłodzić pod zimną wodą;
- smarowanie skóry wokół ust kremem natłuszczającym;
- wysokie nawodnienie dziecka.
W razie braku poprawy oraz przy utrzymujących się niepożądanych objawach najlepiej udać się na wizytę do pediatry lub pedodonty (dentysta zajmujący się dziećmi).
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Sobiech P., Olczak-Kowalczyk D., Symptomy ogólne i miejscowe związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia, 3/2014.
- Szpringer-Nodzak M., Wochna-Sobańska M., Stomatologia wieku rozwojowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
- Torlińska-Walkowiak N., Rataj-Kulmacz A., Wyrzynanie się zębów mlecznych – symptomy towarzyszące czy przypadkowe współistnienie w czasie?, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 9/2013.