Retrognacja szczęki (inaczej: niedorozwój szczęki) jest wadą morfologiczną twarzowej części czaszki związaną z zaburzeniem wzrostu szczęki. Przekłada się to negatywnie nie tylko na estetykę i symetrię twarzy, ale również na funkcję żucia, mowy czy zdrowie zębów i całej jamy ustnej. Najczęściej problem leczy się metodami chirurgicznymi.
Retrognacja szczęki – co to jest?
Niedorozwojowi szczęki to inaczej zahamowanie wzrostu tej kości, co może dotyczyć każdej z 3 płaszczyzn: przednio-tylnej, pionowej lub poprzecznej. W płaszczyźnie przednio-tylnej nierzadko wadzie tej towarzyszy jednocześnie niedorozwój w płaszczyźnie poprzecznej (zwężenie szczęki) i w płaszczyźnie pionowej (skrócenie środkowego odcinka twarzy). Niedorozwój szczęki jest jedną z trzech możliwych przyczyn powstawania wad zgryzowych klasy III.
Retrogracja szczęki – przyczyny
Przednio-tylna retrognacja szczęki stanowi bezpośrednią przyczynę tworzenia się wady klasy III, z kolei niewykształcenie szczęki w wymiarze pionowym wywołuje rotację żuchwy do przodu i do góry, co skraca dolny odcinek twarzy i daje prognatyczne ustawienie żuchwy. Jest to bardziej konsekwencja jej położenia niż wielkości samej żuchwy. Do retrognacji szczęki może dojść wskutek anatomicznych wad wrodzonych, których dokładne przyczyny nie są znane, lecz udało się wyszczególnić czynniki ryzyka takie jak:
- picie alkoholu i palenie papierosów przez kobiety ciężarne;
- narażenie na toksyny i patogeny wirusowe przez kobiety ciężarne, jak również przebyte infekcje;
- wiek powyżej 35. roku życia w momencie zajścia w ciążę;
- niedożywienie w ciąży;
- przyjmowanie niektórych silnie działających leków.
Retrognacja szczęki może być składową obrazu klinicznego chorób genetycznych (np. zespołu Treachera-Collinsa), których przyczyny niestety również nie zostały w pełni poznane.
Retrognacja szczęki – objawy
Obraz kliniczny pacjenta z retrognacją szczęki zależy od wielu czynników, głównie jednak od lokalizacji i nasilenia wady. Warunki zgryzowe wykazują najczęściej cechy III klasy Angle’a, z typowym odwrotnym nagryzem poziomym siekaczy. Charakterystyczne zmiany w rysach twarzy pacjentów z retrognacją szczęki to:
- cofnięcie i spłaszczenie środkowego piętra twarzy (brak wypukłości okolic okołonosowych i podoczodołowych);
- wklęsłości profilu twarzy;
- pogłębienie fałdów nosowo-wargowych;
- zbyt mała ekspozycja siekaczy górnych, które są przykryte przez wargę górną;
- skrócenie dolnego odcinka twarzy.
Na pierwszy rzut oka można zatem zauważyć, że dana osoba zmaga się z opisywanym problemem. Rozpoznanie retrognacji nie sprawia większych trudności klinicystom.
Diagnostyka retrognacji szczęki
Retrognację szczęki rozpoznaje się na podstawie analizy wyglądu i symetrii twarzy pacjenta, a także przeprowadzając przegląd stomatologiczny. Bardzo ważne jest wykonanie badania RTG, które uwidoczni lokalizację i dokładną budowę kości szczęki i żuchwy. To również ważny element dla planowania dalszego postępowania terapeutycznego. Jeśli przyczyny retrognacji szczęki u dziecka nie są znane, warto skontaktować się z poradnią genetyczną i sprawdzić, czy nie ma ono wad genetycznych.
Retrognacja szczęki – leczenie
Zabiegiem chirurgicznym pierwszego wyboru przy retrognacji szczęki jest osteotomia szczęki typu Le Fort I, wykonywana najczęściej po ukończeniu wzrostu kości. Zabieg umożliwia kontrolowane przemieszczenie szczęki we wszystkich płaszczyznach i zapewnia dobrą stabilność wyników leczenia. Wprowadzenie technik osteosyntezy płytkowej w ostatnim czasie zagwarantowało lepsze unieruchomienie odłamów osteotomijnych, pozwalające w większości przypadków na rezygnację z wiązania międzyszczękowego i mniej obligatoryjne stosowanie przeszczepów kostnych.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dominiak M., Gedrange T., Zapała J., Chirurgia ortognatyczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2018.
