Retrognacja żuchwy (inaczej: niedorozwój żuchwy) jest wadą, do której dochodzi jeszcze na etapie życia płodowego. Wyraźnie negatywnie wpływa to na symetrię i estetykę twarzy, ma jednak znacznie więcej konsekwencji – upośledza zdolność mowy, przyczynia się do wad zgryzu, spowalnia rozwój ogólny. W każdym przypadku warto rozważyć leczenie operacyjne.
Retrognacja żuchwy – przyczyny
Do rozwoju retrognacji żuchwy dochodzi jeszcze na etapie życia płodowego – szkielet płodu zaczyna się kształtować w okolicach 6. tygodnia ciąży i trwa do końca I trymestru ciąży. Właśnie dlatego w tym czasie jest najbardziej podatne na uszkodzenia i należy intensywnie dbać o jego zdrowie, unikając wszelkich czynników ryzyka, mogących doprowadzić do anomalii anatomicznych. Oczywiście dla pełnego bezpieczeństwa unikanie tych czynników jest ważne przez cały okres ciąży (a nawet karmienia piersią), jednak największe zagrożenie stanowią one właśnie w I trymestrze ciąży. Są nimi:
- przyjmowanie niektórych leków przez kobietę ciężarną – np. leków hormonalnych, glikokortykoidów, niektórych antybiotyków, środków na nadciśnienie tętnicze i zmieniających krzepliwość krwi, leków immunosupresyjnych;
- niektóre choroby, zwłaszcza związane z zaburzeniami gospodarki hormonalnej, nowotwory oraz choroby autoimmunologiczne;
- infekcje wywołane wirusami, bakteriami i pierwotniakami, np. opryszczka narządów płciowych, rzeżączka, chlamydia, kiła, wszelkie infekcje paciorkowcami grupy B, toksoplazmoza i wiele innych;
- palenie papierosów i picie alkoholu przez kobiety ciężarne – to szczególnie niebezpieczne, ponieważ kobiety ciężarne w pierwszych dniach i tygodniach często nie zdają sobie sprawy z tego, że są w ciąży, dlatego chętnie sięgają po używki. Jako że I trymestr jest newralgicznym okresem rozwoju płodu, który staje się najbardziej podatny na takie czynniki, problemy wywołane używkami są niestety dość częste;
- narażenie na promieniowanie jonizujące i promieniowanie rentgenowskie;
- wiek powyżej 35. roku życia w momencie zajścia w ciążę.
Niekiedy, nawet jeśli kobieta dba o przebieg swojej ciąży, może dojść do narodzin dziecka z retrognacją żuchwy. Tutaj należy opisać 2 sytuacje. W pierwszej dochodzi do samoistnego, idiopatycznego niedorozwoju żuchwy. Dziecko rodzi się całkiem zdrowe, lecz z anomalią anatomiczną w obrębie twarzoczaszki. Jej korekcja sprawia, że dalszy rozwój jest już prawidłowy. Drugą sytuacją są narodziny dziecka z wadą genetyczną, np. zespołem Treachera-Collinsa, zespołem Edwardsa, zespołem Downa czy zespołem Crouzona. Wówczas korekcja retrognacji poprawi funkcjonowanie i wygląd pacjenta, lecz nie wyleczy choroby podstawowej.
Retrognacja żuchwy – jak wygląda?
W przebiegu retrognacji żuchwy dochodzi do cofnięcia się i zmniejszenia wymiarów tej kości we wszystkich trzech płaszczyznach. Dolna część twarzy staje się więc płaska, wklęsła, zapadnięta, patrząc z profilu bocznego. Powoduje to również liczne wady zgryzu już od momentu wyrzynania się zębów mlecznych, a także zmniejszenie wymiarów wargi dolnej. Nierzadko retrognacji żuchwy towarzyszy retrognacja szczęki, w której przebiegu dodatkowo obserwuje się wklęsłość całego profilu twarzy, pogłębienie bruzd nosowo-wargowych i zmniejszenie ekspozycji górnych zębów siecznych.
Diagnostyka retrognacji żuchwy
Złotym standardem diagnostyki retrognacji żuchwy jest badanie RTG, na podstawie którego określić można nie tylko wymiar żuchwy we wszystkich trzech płaszczyznach, ale i dokładną lokalizację tej kości czy innych struktur kostnych względem niej, co ma kluczowe znaczenie dla planowania leczenia. Retrognację żuchwy widać już na pierwszy rzut oka i właśnie to zaniepokojenie nietypowym wyglądem skłania do dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyki. Rodzice dziecka z tym problemem powinni skonsultować się z poradnią genetyczną. Nawet jeśli wydaje się, że dziecko rozwija się prawidłowo.
Retrognacja żuchwy – leczenie
Retrognację żuchwy leczy się chirurgicznie, jednak najczęściej dopiero wtedy, gdy rozwój kośćca jest już zakończony. W innym razie wzrost żuchwy może zniwelować efekty uzyskane podczas operacji. Po takim leczeniu prawdopodobnie niezbędne będzie korzystanie z aparatu ortodontycznego, aby skorygować wady zgryzu, które zawsze pojawiają się w przebiegu wad anatomicznych twarzoczaszki.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dominiak M., Gedrange T., Zapała J., Chirurgia ortognatyczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2018.
