Martwy ząb to inaczej ząb pozbawiony żywej miazgi zęba, bogato unerwionej i unaczynionej. Najczęściej jest konsekwencją martwicy miazgi, która z kolei wynika z toczącego się procesu próchnicowego. Przyczyn może być jednak więcej. Leczenie martwego zęba ogranicza się do leczenia kanałowego bądź ekstrakcji zęba.
Martwy ząb – przyczyny
Martwy ząb to ząb pozbawiony żywej miazgi – bogato unerwionej i unaczynionej tkanki łącznej, która przypomina tę występującą w pępowinie. Jej podstawową funkcją jest odżywianie zęba, dzięki czemu możliwe są zachodzące w nim zmiany naprawcze oraz kontrola zawartości składników mineralnych. Także dzięki miazdze zęba odczuwamy obecność danego zęba, co ułatwia żucie pokarmów. Obumarcie tej tkanki sprawia, że ząb nie może być odżywiony i ukrwiony, przez co stopniowo słabnie i pojawia się w związku z tym szereg dolegliwości.
Przyczyny powstawania martwego zęba:
- próchnica;
- pulpopatie (choroby miazgi zęba);
- zgorzel miazgi;
- uszkodzenie struktur okołowierzchołkowych zęba.
Aby uznać ząb za martwy musi nastąpić obumarcie komórek miazgi. Martwica miazgi najczęściej ma swoje źródło w niewłaściwej higienie jamy ustnej. Z kolei do uszkodzenia struktur okołowierzchołkowych dochodzi wskutek działania sił mechanicznych o niewielkim nasileniu przez dłuższy czas. Oddziaływanie takich sił na pęczek naczyniowo-nerwowy w niektórych przypadkach doprowadza do jego uszkodzenia.
Martwy ząb – objawy
Choroby miazgi zęba zwykle przebiegają przez pewien czas bezobjawowo, dopóki proces patologiczny nie dotrze do zakończeń nerwowych zlokalizowanych w tej tkance. Pojawia się wówczas nadwrażliwość zęba i struktur okolicznych (zwłaszcza na zmianę temperatury), a także pulsujący, ćmiący ból. Ciężko uśmierzyć go za pomocą środków przeciwbólowych, dlatego pacjenci w tym momencie szukają pomocy u stomatologa. Całkowite obumarcie miazgi sprawia, że ząb przestaje być wrażliwy na bodźce czy ból. Włókna nerwowe są zerwane, dochodzi również do zniszczenia naczyń krwionośnych, przez co ząb nie otrzymuje dostatecznej ilości składników odżywczych. W konsekwencji staje się osłabiony, łatwo się kruszy i łamie. Może wręcz wypaść.
Ponadto ząb pozbawiony żywej miazgi zmienia swój kolor. Staje się ciemniejszy, niekiedy wręcz siny, a szkliwo na jego powierzchni matowieje. Wpływa to negatywnie na estetykę uśmiechu.
Martwy ząb – diagnostyka
Złotym standardem diagnostyki martwego zęba jest badanie RTG. Dodatkowo wykonać można testy drażniące zakończenia nerwowe, aby ustalić czy pacjent odczuwa jakiekolwiek bodźce. Wskazuje to na żywotność miazgi. Przykładowymi testami w tym kierunku są: zgłębnikowanie, test z pulpometrem czy użycie chlorku etylu.
Martwy ząb – leczenie
W przypadku chorób miazgi zęba czy próchnicy należy jak najszybciej wdrożyć leczenie. Przy chorobach miazgi jest to leczenie kanałowe (endodontyczne), natomiast przy próchnicy uszkodzone części zęba usuwa się, a powierzchnię zdrową pokrywa specjalnym żelem lub lakierem zabezpieczającym. Bardzo ważna jest również prawidłowa higiena jamy ustnej – codzienne szczotkowanie zębów i języka, nitkowanie przestrzeni międzyzębowych oraz wizyty w gabinecie stomatologicznym co pół roku celem dokładnej higienizacji zębów.
Jeśli jednak doszło już do martwicy miazgi, w konsekwencji czego w jamie ustnej znajduje się martwy ząb, zawsze warto skonsultować się ze stomatologiem, który dobierze optymalne leczenie. Najczęściej wykonuje się leczenie kanałowe, w trakcie którego oczyszcza się kanały zęba z miazgi, a następnie dokładnie je zabezpiecza. Jeśli nie jest to możliwe ze względu na silny proces chorobowy wykonuje się ekstrakcję zęba, czyli jego usunięcie.
Pozostawienie martwego zęba bez leczenia może mieć poważne konsekwencje. Infekcja z miazgi rozprzestrzeni się na okoliczne tkanki, np. okołowierzchołkowe, dziąsła itd., wywołując jeszcze więcej problemów stomatologicznych.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rembiasz-Jedliński A., Endodoncja mikroskopowa w praktyce, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2017.
- Jańczuk Z., Arabska-Przedpełska B., Lipski M., Kaczmarek U., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
