Każdy powinien wiedzieć, kiedy antybiotyk na ból zęba sprawdzi się najlepiej, a kiedy nie będzie w ogóle skuteczny. Niestety antybiotyki należą do grona leków wciąż przepisywanych nadmiernie i w nieuzasadnionych przypadkach, zaś pacjenci często mylą ich działanie, uznając, że zwalczają również wirusy. Tego typu leki są częste w stomatologii, dlatego warto wiedzieć, kiedy je zażywać.
Antybiotyk – co to jest?
Antybiotyki to preparaty farmaceutyczne wykorzystywane w leczeniu infekcji bakteryjnych. Są całkowicie nieskuteczne w przypadku zakażeń wirusowych i grzybiczych. Pierwszy antybiotyk został odkryty w 1928 roku przez Aleksandra Fleminga, który zauważył, że przypadkowe zanieczyszczenie podłoża pleśnią Penicillium notatum powstrzymuje wzrost kultur bakterii. Oprócz pleśni zdolnością wytwarzania antybiotyków wyróżniają się dodatkowo niektóre bakterie. Krótko po odkryciu penicyliny pojawiły się kolejne skuteczne antybiotyki:
- antybiotyki naturalne;
- antybiotyki półsyntetyczne;
- antybiotyki syntetyczne.
Dokładne działanie antybiotyków polega na inicjowaniu śmierci komórki bakteryjnej (działanie bakteriobójcze) lub wpływaniu w taki sposób na jej metabolizm, aby ograniczyć jej możliwości rozmnażania się (działanie bakteriostatyczne). Dzięki temu możliwe jest leczenie przyczynowe wielu problemów zdrowotnych.
Zobacz również: Antybiotyki w leczeniu endodontycznym.
Antybiotyk na ból zęba – kiedy działa?
Jako że w jamie ustnej bytuje wiele bakterii, zarówno patologicznych, jak i fizjologicznych (tworzących florę bakteryjną jamy ustnej), choroby i infekcje bakteryjne są tu bardzo częste. Najpowszechniejszą jest oczywiście próchnica, którą wywołują w największej mierze bakterie z grupy Streptococcus, takie jak S. mutans, S. sobrinus i inne. Antybiotyki najczęściej stosowane są w następujących przypadkach:
- bóle i choroby zębów o podłożu bakteryjnym przebiegające z gorączką;
- ostre martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł, zapalenie przyzębia;
- powiększenie węzłów chłonnych i silny ból po ekstrakcji zęba;
- bakteryjne zapalenie kości szczękowych.
Rekomenduje się ponadto profilaktyczne podanie jednorazowej dawki antybiotyku w przypadku zabiegu przebiegającego z otwarciem światła zatoki szczękowej lub jamy nosowej, jak również w przypadku usuwania bardzo rozległych torbieli i guzów kości szczękowych. Nie zaleca się jednak rutynowego stosowania profilaktyki antybiotykowej w zabiegach z zakresu chirurgii wyrostka zębodołowego, np. ekstrakcja chirurgiczna (tzw. dłutowanie zęba), wyłuszczenie torbieli czy guza śródkostnego.
Przed wszelkimi zabiegami z zakresu chirurgii stomatologicznej lub chirurgii szczękowo-twarzowej rekomenduje się podanie profilaktyki antybiotykowej w przypadku pacjentów immunoniekompetentnych. A więc takich, u których diagnozuje się spadek odporności, przewlekłe choroby (miażdżyca, cukrzyca, białaczka, chłoniak, zakażenie wirusem HIV).
Zobacz również: Osłona antybiotykowa.
Antybiotyk na ból zęba w ciąży
Za antybiotyki bezpieczne w całym okresie ciąży uznaje się: penicylinę i jej pochodne, m.in. ampicylinę. Są one bezpieczne zarówno dla matki, jak i rozwijającego się płodu, o bardzo niskim stopniu toksycznego działania. Każdorazowo antybiotykoterapia kobiet ciężarnych powinna być jednak starannie przeanalizowana – jeśli nie jest konieczna, należy mimo wszystko z niej zrezygnować.
Zobacz również: Wpływ antybiotyków na zęby.
Antybiotyki na ból zęba u dziecka
U dzieci zdrowych w przypadku infekcji jamy ustnej, która jest ograniczona miejscowo w swym przebiegu, bez wystąpienia gorączki, obrzęku twarzy i gdy możliwe jest zlikwidowanie jej przyczyny, zastosowanie antybiotyku ogólnoustrojowo nie jest wskazane. Jeśli to konieczne, jako profilaktykę rekomenduje się amoksycylinę lub ampicylinę, a w przypadku uczulenia na te antybiotyki klindamycynę.
Polecane produkty:
|
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki bioalgi to naturalne, żywe i wyselekcjonowane kultury bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Olczak-Kowalczyk D., Karolak-Żak D., Tymińska D., Krasuska-Sławińska E., Antybiotyki w stomatologii dziecięcej, Nowa Stomatologia, 3/2014.
- Kaczmarzyk T., Babiuch K., Bołtacz-Rzepkowska E., Dominiak M., Konopka T., Lipski M., Olczak-Kowalczyk D., Szeląg A., Szuta M., Hryniewicz W. Rekomendacje Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w zakresie stosowania antybiotyków w stomatologii. Warszawa 2019.
