Infekcje jamy ustnej najczęściej są konsekwencją niedostatecznej higieny jamy ustnej, choć ich ryzyko znacznie wzrasta w przebiegu niektórych chorób przewlekłych, zwłaszcza tych związanych ze spadkiem odporności lub suchością jamy ustnej. Nieleczone infekcje mogą rozprzestrzeniać się po całym organizmie. Każda wymaga więc profesjonalnego, medycznego podejścia.
Infekcje jamy ustnej – przyczyny
Najczęściej przyczyną infekcji jamy ustnej jest brak dostatecznej higieny, a więc pomijanie codziennego szczotkowania zębów, robienie to niedokładnie lub zapominanie o nitkowaniu zębów i przestrzeni międzyzębowych. Bakterie znajdujące się między zębami są niemożliwe to usunięcia wyłącznie za pomocą szczoteczki do zębów. Także unikanie systematycznej higienizacji zębów jest poważnym czynnikiem ryzyka infekcji jamy ustnej. Zwłaszcza gdy kamień nazębny zacznie już gromadzić się na linii dziąseł bądź poddziąsłowo.
Infekcje jamy ustnej bywają jednym z objawów niektórych chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, zespół Sjogrena, kserostomia czy choroby sercowo-naczyniowe. Problemy z zębami pojawiają się też przy chorych nerkach oraz przy chorobach autoimmunologicznych. Ich ryzyko wzrasta przy radioterapii, w konsekwencji której doszło do zniszczenia gruczołów ślinowych w jamie ustnej.
Najczęstsze choroby jamy ustnej
Infekcje jamy ustnej to przede wszystkim następujące problemy zdrowotne:
- próchnica zębów;
- zapalenie dziąseł;
- zapalenie przyzębia;
- zapalenie miazgi zęba;
- afty;
- grzybica jamy ustnej;
- opryszczka jamy ustnej;
- opryszczkowe zapalenie gardła;
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej.
W praktyce zapalny stan może towarzyszyć każdemu problemowi z uzębieniem. Nierzadko rozwija się w odpowiedzi na kamień nazębny zlokalizowany poddziąsłowo.
Infekcje jamy ustnej – objawy
Infekcjom towarzyszy pieczenie, ból, świąd, nadwrażliwość zębów, nieprzyjemny zapach z ust. Mogą pojawiać się charakterystyczne zmiany na błonach śluzowych, co ma miejsce np. w przypadku aft i opryszczek. Jeśli stan zapalny dotyczy dziąseł, stają się one obrzęknięte i mają tendencję do krwawienia podczas jedzenia twardych pokarmów lub szczotkowania zębów. Infekcje bakteryjne i grzybicze objawiają się żółtym nalotem na języku lub białym nalotem na języku, jak również mogą skutkować zapaleniem gardła, bólem gardła, powiększeniem migdałków. Obraz kliniczny w dużej mierze zależy od rodzaju infekcji i jej dokładnej przyczyny.
Jednym z głównych objawów zapalenia błony śluzowej jamy ustnej jest uczucie pieczenia w obrębie niemal całej jamy ustnej. Powstające owrzodzenia jamy ustnej są głębsze niż w przebiegu aftowego zapalenia jamy ustnej i stanowią wrota zakażenia dla bakterii. Odporność chorych spada, zwiększając tym samym ryzyko rozwinięcia się innych chorób – zarówno w obrębie jamy ustnej, jak i ogólnoustrojowych.
Infekcje jamy ustnej – leczenie
Infekcje jamy ustnej leczy się przyczynowo. Jeśli mają one podłoże grzybicze, stosuje się farmakoterapię przeciwgrzybiczą, jeśli natomiast są to infekcje bakteryjne, zastosowanie znajdują antybiotyki. Nierzadko lekarz przepisuje maści do stosowania miejscowego, muszą one być jednak przeznaczone do leczenia problemów jamy ustnej. W innym razie ślina szybko usunie naniesiony lek. Przy próchnicy zębów zawsze należy usunąć ognisko zakażenia i wykonać szczelnie zaplombowanie zęba, czyli uzupełnienie ubytku. Przy zapaleniach miazgi zęba kluczowe znaczenie ma właściwie przeprowadzone leczenie kanałowe.
Osoby z chorobami przewlekłymi, w przebiegu których ryzyko infekcji jamy ustnej wzrasta, powinny dążyć do utrzymania ich na stabilnym poziomie lub w fazie remisji. Dąży się do tego głównie poprzez modyfikację stylu życia (dietę, suplementację, unikanie czynników ryzyka, regularne kontrole lekarskie) oraz farmakoterapię. Jeśli problemem jest brak lub niedostateczna ilość śliny, warto zastosować leczenie substytucyjne. W aptekach znaleźć można wiele zastępników dla śliny.
Infekcje jamy ustnej – profilaktyka
Profilaktyka infekcji jamy ustnej opiera się natomiast na codziennym szczotkowaniu zębów według zaleceń i zgodnie z metodyką, jak również nitkowanie przestrzeni międzyzębowych (zawsze przed szczotkowaniem zębów) oraz higienizacje co 6 miesięcy. W ramach higienizacji stomatolog wykonuje skaling zębów, piaskowanie zębów i fluoryzację zębów. W leczeniu i profilaktyce infekcji jamy ustnej (zwłaszcza grzybiczych) rekomenduje się ograniczenie spożycia cukrów prostych.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Leśniak W., Doboszyńska A., Objawy stomatologiczne chorób ogólnych, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2014.
- Stawarz-Janeczek M., Szczeklik K., Pytko-Polończyk J., Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej – wspólny problem onkologów i stomatologów, Nowotwory, 6/2020.
- Jańczuk Z., Arabska-Przedpełska B., Lipski M., Kaczmarek U., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
