Aminofluorek (AmF) to grupa organicznych związków chemicznych będących związkami fluoru. Znajdują one zastosowanie we współczesnej stomatologii zachowawczej. Obok odpowiedniej diety, profilaktyka fluorkowa stanowi podstawę profilaktyki próchnicy zębów mlecznych i zębów stałych. Warunkiem bezpieczeństwa i skuteczności jest znajomość oraz przestrzeganie aktualnych zasad stosowania metod i środków zawierających związki fluoru.
Aminofluorek – charakterystyka
Fluor jest bardzo ważnym dla ludzkiego zdrowia minerałem, często dodawanym do past do zębów. W pastach może występować w jednej z 4 postaci:
- fluorek sodu (NaF);
- monofluorofosforan sodu (SMFP);
- fluorek cyny (SnF2);
- aminofluorek (AmF).
Może także być łączony w zestawieniach 2 substancji aktywnych, np. jako NaF z SMFP oraz AmF z SnF2. To drugie połączenie jest szczególnie istotne, gdyż sam aminofluorek jest raczej niestabilny, co mocno ograniczałoby jego zastosowanie w stomatologii. Dopiero w połączeniu z fluorkiem cyny może spełniać swoją funkcję.
Aminofluorki – działanie
Aminofluorki, podobnie jak inne związki fluoru, wykazują działanie przeciwpróchnicowe aż na 4 różnych poziomach:
- wbudowywanie się w strukturę szkliwa – co odbywa się na zasadzie wymiany, podczas której fluor wypiera z kryształów hydroksyapatytu (główny budulec szkliwa) jony wodorotlenowe i zajmuje ich miejsce. W rezultacie hydroksyapatyt zostaje przekształcony we fluoroapatyt, który znacznie gorzej rozpuszcza się w kwasach;
- remineralizacja szkliwa;
- hamowanie enzymu enolazy, tak ważnego dla bakterii w procesach przemiany cukrów;
- transportu glukozy przez błonę komórkową bakterii kwasochłonnych.
Podsumowując, aminofluorek przede wszystkim wzmacnia szkliwo i chroni je przed działanie bakterii próchnicotwórczych, patogennych bytujących w jamie ustnej. Po użyciu natychmiast przylega do powierzchni zębów, tworząc na niej ochronną warstwę, która remineralizuje szkliwo i utrzymuje się nawet kilka godzin. Udowodniono także, że aminofluorek ma zdolność zmniejszania nadwrażliwości zębiny oraz wyraźnie spowalnia powstawanie płytki nazębnej. Skuteczność działania aminofluorku udowodniono w ponad 500 badaniach naukowych. Ostatnimi czasy powstał nawet aminofluorek II generacji (Fluorinol), opatentowany przez firmę Pierre Fabre.
Pasty do zębów z aminofluorkiem
Na terenach krajów należących do Unii Europejskiej stężenie fluoru w produktach bez recepty dopuszczonych do handlu w ogólnodostępnych drogeriach nie może przekraczać 1500 ppm. Preparaty z wyższymi stężeniami są dostępne wyłącznie w aptekach (w Wielkiej Brytanii można je dostać tylko z receptą od lekarza). Na rynku spotkać można pasty do zębów z 1500 ppm aminofluorków, jednak producent musi je wyraźnie oznaczyć jako nienadające się dla dzieci oraz osób zamieszkujących tereny o wysokim poziomie fluoru w glebie lub wodzie. W Polsce rekomenduje się poziom fluoru w pastach dla dorosłych nieprzekraczający 1500 ppm, zaś w pastach dla dzieci 600 ppm. Aminofluorki znaleźć można również w płynach do płukania jamy ustnej i żelach stosowanych podczas profesjonalnych zabiegów fluoryzacji zębów.
Aminofluorek – czy jest bezpieczny?
Aminofluorek jest związkiem całkowicie bezpiecznym dla zdrowia człowieka, o ile jest stosowany w odpowiednich ilościach. Nadmierne użycie związków fluoru jest dla organizmu toksyczne, może prowadzić do zaburzeń neurologicznych czy tzw. fluorozy, a także do upośledzenia czynności wielu narządów wewnętrznych. Podobnie sytuacja wygląda jednak z wieloma innymi związkami i składnikami tak ważnymi w diecie człowieka. Niekorzystny będzie np. nadmiar witaminy A, cynku czy żelaza, a są to związki niezbędne w zachowaniu zdrowia. Muszą jednak być spożywane i suplementowane w odpowiednich ilościach. Aminofluorek jest bezpieczny i pożądany, ponieważ wzmacnia szkliwo i chroni przed rozwojem próchnicy, jednak nie należy przekraczać zalecanych dawek.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kasiak M., Kasiak M., Pasty do zębów – skład i działanie, Farm Pol, 2009, 65(9): 665-672.
- Kaczmarek U., Jackowska T., Mielnik-Błaszczak M., Jurczak A., Olczak-Kowalczyk D., Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży – rekomendacje polskich ekspertów, Nowa Stomatol 2019; 24(2):70-85.
