Dieta na mocne zęby to jeden z najważniejszych elementów dbania o siebie. Choć zęby uznawane są za jedną z najsilniejszych tkanek ludzkiego organizmu, przy braku odpowiedniej higieny szybko ulegają zniszczeniu. Na szczęście współcześnie nie ma problemów z dostępem do produktów spożywczych bogatych w składniki, które wzmacniają szkliwo i wspierają stan zdrowia jamy ustnej.
Skutki nieprawidłowego odżywiania
Nieprawidłowe odżywianie może powodować zmiany w jamie ustnej, zwłaszcza w obrębie błony śluzowej i szkliwa. Typowe są:
- nieprawidłowości rozwoju tkanek przyzębia w przypadku dzieci;
- próchnica;
- erozja szkliwa;
- stany zapalne błon śluzowych, afty;
- zmiany jakościowe śliny;
- nieprzyjemny zapach z ust;
- kamień nazębny.
Nieprawidłowe odżywianie ma poważne konsekwencje szczególnie w przypadku dzieci, ponieważ znajdują się one na etapie wzrostu i rozwoju. Jeśli tkanki nie otrzymają odpowiedniej ilości niezbędnych składników odżywczych, wzrost zębów (w tym wymiana mleczaków na zęby stałe) mogą ulec zahamowaniu. U mniejszych dzieci pojawia się tzw. próchnica butelkowa.
Jaka dieta na mocne zęby?
Aby zęby były zdrowe, mocne i wytrzymałe na choroby warto pilnować, aby codzienna dieta była urozmaicona i dobrze zbilansowana. Najczęściej mówi się o znaczeniu wapnia i fluoru, jednak nie należy pomijać białek, węglowodanów złożonych, tłuszczów i witamin.
Składniki mineralne
Składniki mineralne są substancjami nieorganicznymi i stanowią około 4% masy ciała. Pełnią wiele ważnych funkcji, między innymi: utrzymują równowagę kwasowo –zasadową, są elementem budulcowym kości, zębów, tkanek oraz płynów ustrojowych. W odniesieniu do zębów najistotniejsze znaczenie mają: wapń, fluor i fosfor. Wapń i fosfor stanowią główny materiał budulcowy zębów, decydują o ich twardości i strukturze. Chronią ich powierzchnię przed próchnicą i stanami zapalnymi dziąseł. Fluor przede wszystkim chroni przed próchnicą.
Kwasy omega-3 i omega-6
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) obniżają ryzyko chorób dziąseł, głównie zapalenia tkanek okołowierzchołkowych. Zwalczają nadmiar patogennych bakterii w jamie ustnej, a więc dbają o usuwanie płytki nazębnej i zachowanie świeżego oddechu. NNKT powinny być regularnie spożywane dla zdrowia całego organizmu, nie tylko jamy ustnej.
Witaminy
Aby zęby były mocne warto spożywać produkty bogate w witaminę D, witaminę C i witaminę A. Ta pierwsza nie tylko reguluje wchłanianie wapnia i fosforu, ale również odpowiada za prawidłową mineralizację szkliwa. Jest więc kluczowa dla zachowania odpowiedniej twardości zębów. Witamina C wspiera odporność organizmu i poprawia kondycję naczyń włosowatych. Dzięki niej dziąsła i tkanki miękkie jamy ustnej są zdrowe, silne i odporne na infekcje. Ponadto chroni ona przed pojawiającymi się krwawieniami z dziąseł. Z kolei witamina A pomaga zwalczać patogenne bakterie bytujące w jamie ustnej i przeciwdziała rozwojowi próchnicy.
Czego warto unikać?
Dieta na mocne zęby to również wyrzeczenia. Nie chodzi o całkowite zaprzestanie spożywania określonych grup pokarmów, lecz o ich ograniczenie przy zachowaniu maksymalnej higieny jamy ustnej. Na zęby negatywnie wpływają m.in.:
- cukier;
- cytrusy;
- węglowodany proste;
- kawa;
- wino.
Cukier przyczynia się do rozwoju próchnicy i nadmiaru bakterii w jamie ustnej. Odpowiada za demineralizację szkliwa, podobnie jak węglowodany proste (białe pieczywo, biały ryż, jasne makarony). Cytrusy zawierają w składzie kwas cytrynowy, który pogarsza kondycję szkliwa. Z kolei kawa i wino tworzą na powierzchni szkliwa nieestetyczne przebarwienia i mogą osłabiać jego strukturę. Oczywiście każdy zdaje sobie sprawę, że mocne zęby nie idą w parze z kolorowymi napojami gazowanymi i papierosami. Z tego warto zrezygnować całkowicie.
Czy dieta na mocne zęby wystarczy?
Sama dieta stanowi sporą część dbania o stan jamy ustnej, lecz nie można traktować jej jako jedynego czynnika gwarantującego efekty. Równie ważna – być może nawet ważniejsza – jest codzienna higiena jamy ustnej. Szczotkowanie zębów, korzystanie z nici dentystycznych i płukanie ust specjalnymi płynami (lub naparami) zapewni brak problemów z uzębieniem przez długi czas. Warto także regularnie odwiedzać dentystę, aby kontrolować stan zębów i wykonywać okresowe zabiegi higieniczne – skaling, piaskowanie zębów i fluoryzacja.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tokarska P., Marczyńska-Stolarek M., Zadurska M., Rola witaminy D3 podczas leczenia ortodontycznego – przegląd piśmiennictwa, Forum Ortodontyczne, 1/2019.
- Błaszczyk I., Ratajczak-Kubiak E., Birkner E., Korzystne i szkodliwe działanie fluoru, Farmakologia Polska, 9/2009.
- Herman P., Uracz W., Kopański Z., Brukwicka I., Jastrjemska S., Prawidłowa dieta i jej wpływ na jamę ustną, Journal of Clinical Healthcare, 4/2016.