Operacyjne leczenie wad zgryzu bardzo często stanowi konieczność leczenia ortodontycznego. Choć odchodzi się od usuwania zębów jako postępowanie z wyboru, niekiedy pozbycie się kilku okazuje się być niezbędne dla uzyskania trwałych i oczekiwanych efektów. Chirurgia stomatologiczna obejmuje jednak nie tylko ekstrakcję zębów. Decyzję o planie leczenia zawsze podejmuje ortodonta na podstawie wyników badań rentgenowskich.
Operacyjne leczenie wad zgryzu – na czym polega?
Prawie z reguły przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego usuwa się zęby nadliczbowe oraz przetrwałe zęby mleczne, jeżeli tylko znajdują się pod nimi prawidłowe zawiązki zębów stałych. Przed rozpoczęciem leczenia operacyjnego zawsze wykonuje się zdjęcia RTG aby uwidocznić nie tylko same zęby, ale i korzenie zębowe czy zawiązki. Wówczas aparat ortodontyczny zakłada się po wstępnym wygojeniu rany poekstrakcyjnej, czyli 7-14 dni od zabiegu. Nie później, ponieważ tworząca się blizna kostna mogłaby utrudnić przesuwanie się zębów do pozycji prawidłowych.
Postępowanie operacyjne może prezentować się różnie. Przy zębach zatrzymanych i nieprawidłowo ułożonych przykładem jest chirurgiczne odsłonięcie części ich koron i śródzabiegowe przyklejenie do ich powierzchni zamków ortodontycznych z ligaturami. Po zszyciu płata śluzowo-okostnowego wolnymi końcami ligatury łączy się ząb zatrzymany z aparatem ortodontycznym. Nieco inne postępowanie ma miejsce przykładowo w reinkluzji. Pojęcie to odnosi się do cofania się zębów poniżej płaszczyzny zgryzu i pojawia się w okresie wymiany zębów mlecznych na stałe. Jeśli obserwowany ząb zaczyna zanurzać się w zębodole, należy chirurgicznie go usunąć (wydłutować). Chroni to przed tworzeniem się ropni.
Warto pamiętać, że plan leczenia chirurgicznego może prezentować się rozmaicie, w zależności od danego przypadku. Może być konieczne jeszcze przed założeniem aparatu ortodontycznego, jak również podczas jego noszenia. Wówczas do zabiegu wyjmuje się łuk ortodontyczny, pozostawiając na zębach wyłącznie zamki.
Operacyjne leczenie wad zgryzu – rodzaje
Do często wykonywanych rodzajów zabiegów chirurgicznych podczas leczenia ortodontycznego należą:
- germektomia – wczesne usunięcie zawiązków zębów stałych. Zwykle germektomię wykonuje się w odniesieniu do trzecich dolnych zębów trzonowych lub górnych zębów przedtrzonowych;
- frenulektomia – podcięcie zbyt krótkiego wędzidełka wargi górnej, będącego jednocześnie częstą przyczyną diastemy. Daje znacznie trwalsze efekty niż samo leczenie ortodontyczne;
- osseointegracja – wstawienie metalowego elementu w kość i wgojenie się go. Znajduje zastosowanie zwłaszcza podczas leczenia aparatem ortodontycznym pacjentów dorosłych z brakami w uzębieniu.
Sposób leczenia operacyjnego zawsze dobierany jest indywidualnie. Niekiedy bywa niezbędne wykonanie zabiegu ortognatycznego. To jedno- lub dwuszczękowa operacja wykonywana celem zmiany położenia szczęki i/lub żuchwy. Odbywa się w znieczuleniu miejscowym i znieczuleniu ogólnym, a czas jej trwania może wynosić nawet do 5 godzin. W przebiegu zabiegu ortognatycznego chirurg wykonuje m.in. odsłonięcie i przecięcie kości, co zapewnia ostatecznie prawidłowe ułożenie żuchwy w stosunku do szczęki i reszty kości twarzy. Po zabiegu pacjent powinien nosić wyciąg międzyszczękowy, zakładany na górnym i dolnym stałym aparacie ortodontycznym. Wyciąg nosi się przynajmniej 4 tygodnie, a w tym czasie obowiązuje dieta płynna.
Operacyjne leczenie wad zgryzu – wskazania
Do wad zgryzu, w przebiegu których pojawia się konieczność leczenia zespołowego (ortodonta + chirurg) należą przede wszystkim:
- progenia;
- laterogenia;
- retrogenia;
- niedorozwój szczęki i żuchwy;
- zgryz otwarty całkowity;
- ankyloza stawu skroniowo-żuchwowego.
Bardzo często leczenie ortodontyczne rozpoczyna się już 2 lata przed planowanym leczeniem chirurgicznym. Ma to miejsce w przypadku dzieci, gdy postępowanie operacyjne może być wdrożone dopiero po skończonym wzroście zębów, zaś postępowanie ortodontyczne można wprowadzić jeszcze przy uzębieniu mlecznym.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Cobourne M., DiBiase A., Ortodoncja, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2021.
- Dera K., Soczka-Bojda M., Bojda A., Współpraca z chirurgiem szczękowym w leczeniu zgryzu otwartego całkowitego, Twój Przegląd Stomatologiczny, 10/2018.
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
