Swędzenie języka to zjawisko, które może towarzyszyć licznym chorobom miejscowym i ogólnoustrojowym, jak również może wiązać się z czynnikami fizjologicznymi czy codziennymi nawykami. Dlatego wymagana jest diagnostyka różnicowa. Kontakt z lekarzem wskazany jest w momencie, gdy swędzenie języka utrzymuje się dłuższy czas, nie reaguje na leczenie domowe lub ma wysoką intensywność. Także wtedy, gdy towarzyszą mu inne niepokojące objawy.
Swędzenie języka – objawy
Świąd języka może mieć różny obraz kliniczny. Najczęściej pacjent skarży się na mrowienie, pieczenie, swędzenie środkowej i przedniej powierzchni języka, jak również jego bocznych części. Rzadziej jest to świąd okolic migdałków i gardła. Jednocześnie zauważyć można z reguły zaczerwienienia, obrzęki, a czasem nawet pęknięcia lub naloty o różnorodnym zabarwieniu. Objawy dodatkowe mogą wiele powiedzieć o możliwych przyczynach problemu. Pikantne, kwaśne lub gorące potrawy mogą nasilać objawy, a u niektórych osób swędzenie może wiązać się z zaburzeniami smaku.
Swędzenie języka – przyczyny
Do najczęściej diagnozowanych możliwych przyczyn swędzenia języka zaliczamy:
- alergie – zwłaszcza na niektóre pokarmy (alergia pokarmowa) oraz na pyłki czy sierść zwierząt (alergia wziewna);
- zespół pieczenia jamy ustnej (BMS) – definiowany jako przewlekły stan, mogący objawiać się swędzeniem, pieczeniem lub drętwieniem języka;
- infekcje grzybicze jamy ustnej wywołane przez drożdżaki;
- niedobory witamin i minerałów – zwłaszcza brak witamin z grupy B, żelaza czy cynku może objawiać się problemami z językiem, w tym jego swędzeniem;
- choroby skóry, np. łuszczyca;
- podrażnienia mechaniczne lub chemiczne wywołane np. spożywaniem ostrych, kwaśnych lub gorących potraw, a także używaniem nieodpowiednich past do zębów, noszeniem aparatów ortodontycznych i uzupełnień protetycznych, zbyt twardym włosiem szczoteczki do zębów;
- reakcje na leki jako efekt uboczny ich stosowania.
Swędzenie języka może wystąpić w przebiegu języka geograficznego oraz języka włochatego. Językiem geograficznym nazywamy przewlekłą, zapalną chorobę jamy ustnej, która może prowadzić nawet do pękania jego powierzchni. To stan wyróżniający się występowaniem plam o nieregularnych kształtach, widocznych zwykle na grzbietowej powierzchni języka. Nieregularna ich forma sprawia, że powierzchnia języka przypomina swoim wyglądem mapę – stąd nazwa język geograficzny. Z kolei język włochaty to charakterystyczne schorzenie polegające na tworzeniu się dużej masy nalotu na powierzchni języka. Może mieć zabarwienie białe lub czarne, wówczas mówi się odpowiednio o języku włochatym białym lub języku włochatym czarnym. Przyczyną również jest infekcja.
Zobacz również: Zapalenie języka.
Diagnostyka swędzenia języka
Jeśli swędzenie języka wymaga diagnostyki, podstawą jest przegląd stomatologiczny jamy ustnej przez dentystę. Następnie może zlecić on badania krwi lub pobrać próbkę wymazu z języka do badań histopatologicznych, jeśli jest to konieczne. Z reguły jednak już na podstawie wstępnych badań kontrolnych można ustalić rozpoznanie.
Swędzenie języka – leczenie
Swędzenie języka leczy się przyczynowo. Jeśli zatem wiąże się on ze szkodliwymi nawykami, należy je zmienić (np. rzucić palenie papierosów, wykluczyć z diety ostre, drażniące pokarmy, leczyć choroby przewlekłe pod okiem odpowiedniego lekarza specjalisty, stosować maści przeciwgrzybicze przy infekcjach wywołanych drożdżakami). Kluczowym elementem jest też dbanie o higienę jamy ustnej. Dwukrotne szczotkowanie zębów w ciągu dnia poprzedzone nitkowaniem zębów przestrzeni międzyzębowych oraz wykonywanie płukanek do jamy ustnej (ziołowych, na bazie soli fizjologicznej).
Do grona domowych sposobów objawowo łagodzących swędzdnie języka zaliczyć można picie chłodnych napojów (najlepiej ochłodzonych naparów ziołowych o działaniu antyseptycznym, przeciwgrzybiczym, przeciwbakteryjnym, łagodzącym podrażnienia), żucie bezcukrowej gumy (nasili produkcję śliny i tym samym może złagodzić swędzenie) oraz spożywanie naturalnych jogurtów i kefirów bogatych w probiotyki.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki bioalgi
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji składników odżywczych. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, mikroelementów, witamin. Wykazuje działanie antygrzybiczne, przeciwwirusowe, antyalergiczne, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mrówka-Kata K., Namysłowski G., Banert K., Ścierski W., Zapalenia języka i inne wybrane jego zmiany o charakterze łagodnym, Forum Medycyny Rodzinnej 2008, tom 2, nr 2, 127–131.
- Zalewska P., Radwan-Oczko M., Zmiany fizjologiczne i patologiczne na języku – rola czynników endo- i egzogennych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 4/2021.
- Papierz U., Żegota A., Dudko A., Kłosek S., Język czarny włochaty – współczesne spojrzenie, Stomatologia po Dyplomie, 3/2018.
