Zdjęcie cefalometryczne jest zewnątrzustnym zdjęciem diagnostycznym obrazującym część twarzową czaszki (tkanki kostne i tkanki miękkie), służącym do pomiarów tych struktur. Ma szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach stomatologii, zwłaszcza w ortodoncji i protetyce stomatologicznej. Cieszy się wysoką skutecznością i dokładnym obrazowaniem.
Zdjęcie cefalometryczne – na czym polega?
Zdjęcia cefalometryczne wykonuje się w 2 projekcjach:
- bocznej – mająca większe zastosowanie;
- tylno-przedniej – mająca zastosowanie głównie przy asymetriach twarzy.
To podstawowe, standardowe badanie w stomatologii służące do oceny struktur kostnych, zębowych oraz ich relacji względem tkanek miękkich. Analiza cefalometryczna służy ocenie wzrostu i rozwoju kości oraz uzębienia u dzieci. Zdjęcia cefalometryczne wykonuje się w pozycji stojącej lub siedzącej. Głowa jest unieruchomiona w tzw. kraniostacie wyposażonym w parę uchwytów usznych oraz w pojedynczy uchwyt nosowy. Stabilizacja ułożenia czaszki jest trójpunktowa. Obrót tarczy o 90 stopni umożliwia ułożenie płaszczyzny czołowej pacjenta równolegle do detektora (projekcja tylno-przednia). Poprawne wykonanie procedury cefalometrycznej zawsze wymaga ustawienia zgryzu pacjenta w zwarciu (pełnym zaguzkowaniu).
Wykonanie zdjęcia cefalometrycznego jest bezbolesne, nieinwazyjne i bardzo szybkie. Wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, zatem przeciwwskazania są identyczne jak w przypadku klasycznego RTG. Samo zdjęcie trwa zaledwie 3 sekundy, nieco dłużej trwa ustawienie pacjenta. Badanie można wykonywać także u dzieci.
Zdjęcie cefalometryczne – wskazania
Zdjęcia cefalometryczne są wykonywane ze wskazań ortodontycznych w celu zaplanowania leczenia oraz jego długofalowego monitorowania zarówno u dzieci, jak i u pacjentów dorosłych. Spośród wskazań protetycznych wymienia się ocenę uzyskanego efektu leczenia przy zastosowaniu protez zębowych oraz ocenę skuteczności leczenia schorzeń stawów skroniowo-żuchwowych przy użyciu np. szyny relaksacyjnej. Wskazaniem chirurgicznym do wykonywania diagnostyki cefalometrycznej jest planowanie leczenia przed operacją ortognatyczną bądź korekcją rozszczepów podniebienia. Zdjęcia cefalometryczne coraz chętniej wykonuje się ponadto w laryngologii, głównie do obrazowania dróg powietrznych w przypadkach zespołu bezdechu sennego.
Zdjęcie cefalometryczne boczne jest dwuwymiarowym obrazem czaszki ukazującym relacje pomiędzy zębami, kośćmi, tkankami miękkimi i przestrzeniami powietrznymi czaszki w płaszczyźnie poziomej i pionowej. Aby jednak uzupełnić diagnostykę o ocenę płaszczyzny poprzecznej, konieczne jest wykonanie zdjęcia RTG w pozycji tylno-przedniej głowy pacjenta.
Zdjęcie cefalometryczne – przeciwwskazania
Praktycznie jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania zdjęcia cefalometrycznego jest ciąża, szczególnie w I trymestrze. Promieniowanie rentgenowskie negatywnie wpływa na rozwój płodu, dlatego jeśli nie jest to absolutnie konieczne, najlepiej unikać takiej ekspozycji. Do przeciwwskazań względnych zalicza się natomiast bardzo młody wiek, choć podczas omawianego badania dawki promieniowania są tak niewielkie, że emitowane jednorazowo nie zaburzają procesów kostnienia aparatu szkieletowego.
Zdjęcie cefalometryczne – cena
Zdjęcie cefalometryczne nie jest drogie. Koszt badania wynosi około 50-80 zł i przeważnie można je wykonać bezpośrednio u stomatologa zajmującego się określonym leczeniem. Większość placówek stomatologicznych posiada urządzenie rentgenowskie na miejscu.
Zdjęcie pantomograficzne a cefalometryczne
Oba pojęcia bywają przez pacjentów stosowane zamiennie, ponieważ wykorzystują promieniowanie rentgenowskie, co jest jednak błędne. Zdjęcie pantomograficzne jest zdjęciem generującym panoramiczny obraz zębów, kości szczęki i żuchwy, a także stawów skroniowo-żuchwowych i zatok szczękowych. Pozwala na precyzyjną analizę stanu przyzębia, jak również na wykrycie nieprawidłowości w budowie korzeni zębów. Uwidacznia zatrzymane zęby mądrości, zmiany okołowierzchołkowe, torbiele, próchnicę oraz ukazuje kierunek wyrzynania zębów.
Z kolei zdjęcie cefalometryczne uwidacznia części twarzowe czaszki wraz ze strukturą kostną. Ukazane są na nim tkanki miękkie twarzy, podniebienie i zatoki przynosowe. Cefalometria umożliwia dokładną diagnostykę wad zgryzu wymagających leczenia zębów ortodontycznego i służy dokonaniu pomiarów ortodontycznych i protetycznych. Zdjęcie cefalometryczne pozwala przede wszystkim na bardzo dokładne planowanie leczenia ortodontycznego.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Olszewska E., Sieśkiewicz A., Różycki J., Rogalewski M., Rogowski M., Tarasów E., Ocena przydatności pomiarów cefalometrycznych w diagnostyce pacjentów z obturacyjnym zespołem snu z bezdechami – doniesienie wstępne, Otolaryngologia Polska, 1/2007.
- Malisz P., Dubis A., Mizgalska-Traczyk H., Podstawy badań stomatologicznych: zdjęcia zewnątrzustne – cefalometryczne (cefalogram), Inżynier i Fizyk Medyczny, 2/2018.
- Sobieska E., Widmańska-Grzywaczewska A., Cefalometria w diagnostyce ortodontycznej – historia i teraźniejszość, Forum Ortod, 15/2019.
- Paluch Z., Partyka R., Lisowska G., Misiołek M., Badanie zgodności metod pomiarowych w analizie zdjęć cefalometrycznych, J Stoma, 2/2015.
