Ekstruzja zęba (inaczej: wydłużenie korony klinicznej zęba) ma zastosowanie w ortodoncji, protetyce stomatologicznej czy chirurgii szczękowej. W przypadku chirurgii szczękowej ekstruzja określana jest jako jedna z najskuteczniejszych metod pozwalających na uratowanie uszkodzonych zębów przed ekstrakcją. Metoda powinna być przeprowadzana przez doświadczonych lekarzy.
Ekstruzja zęba – wskazania
Złamania poddziąsłowe zlokalizowane w 1/3 przykoronowej części korzeni zębów stanowią spory medyczny problem i wymagają długotrwałego zespołowego leczenia. Jednym ze sposobów leczenia jest ekstruzja ortodontyczna, nazywana również wymuszonym wyrzynaniem, ortodontycznym wyrzynaniem, ekstruzją pionową. Stanowi alternatywę leczenia ekstrakcyjnego przy złamaniach korzeni zębów przebiegających poniżej przyczepu dziąsłowego. W przypadku złamań zębów poniżej przyczepu nabłonkowego lub grzebienia kości wyrostka zębodołowego pozwala na uzyskanie zadowalającej estetyki uśmiechu.
Kontrolowaną ekstruzję zębów praktykuje się także przy konieczności odbudowy tkanki kostnej i tkanek miękkich wyrostka zębodołowego przed planowaną implantacją, jak również celem zmniejszenia ubytków kątowych kości i kieszonek przyzębnych. Na koniec warto wspomnieć, że ekstruzja jest stosowana w leczeniu ortodontycznym, głównie celem sprowadzenia zębów zatrzymanych (zwykle kłów i zębów siecznych w szczęce).
Ekstruzja zęba a ekstrakcja
Ekstruzja zęba stanowi alternatywę dla leczenia ekstrakcyjnego. Pozwala na uniknięcie przykrych konsekwencji wiążących się z usunięciem zęba, do których zaliczamy przede wszystkim zanik kości wyrostka zębodołowego w miejscu utraconego zęba oraz konieczność odbudowy tkanki kostnej metodą augmentacji kości. Omawiana metoda wyzwala pionowy ruch erupcyjny korzenia w kierunku płaszczyzny zgryzu przez zastosowanie dodatkowej siły pochodzącej z wyciągów elastycznych aparatów stałych i ruchomych. Należy przy tym zaznaczyć, że zakres sił wykorzystywany celem przeprowadzenia ekstruzji zęba wynosi od 30 g do 60 g. Siła ekstruzyjna powinna zawsze działać wzdłuż długiej osi zęba.
Wydłużenie korony klinicznej zęba – na czym polega?
Wymienia się wiele technik stosowanych celem wywołania ekstruzji zęba – dobiera się je zawsze indywidualnie do potrzeb i stanu jamy ustnej pacjenta. Jedną z takich metod jest choćby umieszczenie zamków ortodontycznych na policzkowych powierzchniach koron zębów sąsiadujących z ekstrudowanym korzeniem, na którym z kolei zaczep mocuje się nieco bardziej dodziąsłowo.
Natomiast przy złamaniach korzeni zębów przebiegających poniżej nabłonkowego przyczepu dziąsłowego wykorzystuje się metalowe wkłady zaopatrzone od strony koronowej w haczyk, które w dalszej kolejności cementuje się czasowo w kanale zęba na okres ekstruzji. Zabieg ekstruzji można wykonać u pacjenta w każdym wieku, także u dzieci.
Ekstruzja zęba – przeciwwskazania
Nie w każdym przypadku można jednak przeprowadzić ekstruzję zęba. Przeciwwskazaniami są:
- ankyloza;
- hipercementoza zębów;
- podłużne złamanie korzenia;
- bliskie przyleganie korzeni zębów sąsiadujących z korzeniem zęba poddanego ekstruzji.
Dodatkowo rekomenduje się, aby stosunek długości korzenia do odbudowanej korony wynosił przynajmniej 1:1, a także, aby istniała wystarczająca przestrzeń do odbudowy protetycznej utraconej korony zęba. Kwalifikację do zabiegu przeprowadza się na podstawie oględzin jamy ustnej i badań dodatkowych, w tym również RTG.
Ekstruzja zęba – czy jest bezpieczna?
Omawiany zabieg należy do grona bezpiecznych, z niskim ryzykiem powikłań. Opisywane w piśmiennictwie niepowodzenia ekstruzji są nieliczne i najczęściej wynikają z niewykrytych wcześniej mikrozłamań korzenia. Wykazano, że zęby poddane ekstruzji są niemal 4-krotnie mniej narażone na resorpcję niż zęby intrudowane. Należy jednak mieć na uwadze, że ekstruzja stwarza pewne ryzyko resorpcji lub utraty struktur przyzębia. Długoletnie obserwacje wskazują, że ekstrudowane zęby nie ulegają ponownej intruzji. Nie wykazują patologicznych objawów oraz pozostają w jamie ustnej przez wiele lat (nawet ponad 12 lat).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Przybył T., Konwińska M., Ekstruzja ortodontyczna zęba po urazie z wykorzystaniem aparatu zdejmowanego (aparato-protezy) – opis przypadku, Dental Forum, 2/2020.
- Szarek A., Gronkiewicz K., Przedprotetyczne przygotowanie ortodontyczne – intruzja i ekstruzja – przegląd piśmiennictwa, Protetyka Stomatologiczna, 69/2019.
- Pawlaczyk K., Kontrolowana ekstruzja zębów w leczeniu interdyscyplinarnym, Dental and Medical Forum, 43/2006.
- Szarmach I., Kalinowska M., Szarmach J., Sierpińska T., Gołębiewska M. Ekstruzja ortodontyczna metodą z wyboru w przypadku poddziąsłowego złamania korzenia zęba – wieloletnie obserwacje, Czasopismo Stomatologiczne, 61/2008.
