Złogi nazębne to osady gromadzące się na powierzchni zębów (a w niektórych przypadkach również na dziąsłach, języku i innych tkankach miękkich jamy ustnej), które mogą prowadzić do problemów zdrowotnych w jamie ustnej. Pogarszają również estetykę uśmiechu. Należy systematycznie je usuwać we własnym domu (codziennie) oraz w gabinecie stomatologicznym (co pół roku).
Złogi nazębne – charakterystyka
Złogi nazębne można podzielić na:
- miękkie – płytka nazębna, biały nalot, przebarwienia, resztki pokarmowe, a więc wszystko to, co jesteśmy w stanie samodzielnie usunąć we własnym domu np. podczas szczotkowania zębów i nitkowania przestrzeni międzyzębowych nicią dentystyczną;
- twarde – kamień nazębny naddziąsłowy i kamień nazębny poddziąsłowy, a więc wszystko to, co jest na tyle twarde i tak mocno przylega do powierzchni zębów, że nie sposób usunąć tego samodzielnie w domu, ponieważ może dojść do uszkodzenia szkliwa zębów. Konieczna jest wizyta u stomatologa celem pozbycia się tego typu złogów.
Warto pamiętać, że najpierw zawsze pojawiają się złogi nazębne miękkie. Tak naprawdę mają one tendencję do formowania się już parę godzin po wyszczotkowaniu zębów. Jeśli nie będą systematycznie usuwane, najlepiej rano i wieczorem zarówno przez szczoteczkę, jak i nić dentystyczną, mogą przeobrażać się w złogi nazębne twarde, które ściśle przylegają już do szkliwa zębów. Można więc w skrócie powiedzieć, że w ciągu kilku dni złogi miękkie mają zdolność utwardzania się i przekształcania w złogi twarde.
Złogi nazębne miękkie
Podstawowym, najbardziej charakterystycznym miękkim złogiem nazębnym jest płytka nazębna. Stanowi cienką warstwę mikroorganizmów ulegających mineralizacji, powodującą schorzenia w obrębie szkliwa i zębiny, najczęściej takie jak próchnicę i stany zapalne dziąseł. Płytka nazębna dość silnie przylega do powierzchni zębów, w związku z czym nie da się jej usunąć poprzez płukanie ust specjalnymi płynami, a wyłącznie w sposób mechaniczny, czyli drogą szczotkowania zębów. Składa się z: grzybów chorobotwórczych i bakterii (około 60 %), glikoprotein (około 30%), polisacharydów (około 10%). Już krótką chwilę po wyszczotkowaniu zębów na powierzchni szkliwa tworzy się błonka nabyta, składająca się głównie z glikoprotein śliny. W początkowym etapie nie ma w niej żadnych bakterii, pojawiają się one dopiero po elektrostatycznej adsorpcji (proces wiązania), co trwa kilka lub kilkanaście godzin.
Płytka poddziąsłowa gromadzi się w największym stopniu właśnie w szczelinie dziąsłowej lub kieszonce między dziąsłem wolnym a zębem, przy czym ze względu na taką lokalizację dominują tu bakterie beztlenowe. Dojrzała forma takiego nalotu składa się w 80% z wody i w 20% z ciał stałych (białka, aminokwasy, węglowodany oraz lipidy). Jest ona źródłem i miejscem licznych procesów biochemicznych, które nie są obojętne dla tkanek miękkich i twardych w jamie ustnej.
Złogi nazębne miękkie w postaci resztek jedzenia z reguły możemy z łatwością wypłukać płynem do płukania jamy ustnej lub wodą, zaś przebarwienia tworzą się wskutek spożywania kolorowych pokarmów i napojów, palenia papierosów bądź braku wystarczającej higieny jamy ustnej. Można się ich pozbyć początkowo podczas szczotkowania i piaskowania zębów, w późniejszych etapach konieczne bywa procesjonalne wybielanie zębów.
Złogi nazębne twarde
Kamień nazębny to inaczej zwapniały lub wapniejący złóg, osadzający się zarówno na powierzchniach zębów, jak i na powierzchni protez zębowych. Może przy tym mieć formę kamienia naddziąsłowego (formuje się powyżej linii dziąseł) bądź kamienia poddziąsłowego (formuje się pod linią dziąseł). W składzie obu tych form znajdują się w 83% sole mineralne, składniki pozostałe to: 6% woda, 8% białko oraz 3% tłuszcz. Kamień nazębny można usunąć tylko poprzez profesjonalny zabieg w gabinecie stomatologicznym, tzw. skaling zębów.
Jak usunąć złogi nazębne?
Aby nie dopuścić do formowania się złogów nazębnych należy codziennie zgodnie z zaleceniami specjalistów i lekarzy szczotkować zęby. Ważna jest zarówno systematyczność (czynność powinna odbywać się 2-krotnie w ciągu dnia, rano i wieczorem, a u osób z aparatami ortodontycznymi stałymi po każdym głównym posiłku), jak i korzystanie z dobrej jakościowo szczoteczki do zębów (najlepiej szczoteczka elektryczna lub szczoteczka soniczna, uznawana za najbardziej dokładną). Przed każdym szczotkowaniem zębów zaleca się też nitkowanie przestrzeni międzyzębowych.
Raz na 6 miesięcy rekomenduje się ponadto wizytę w gabinecie stomatologicznym celem wykonania higienizacji zębów. Składają się na nią następujące zabiegi: piaskowanie (usuwanie przebarwień, osadu miękkiego, płytki nazębnej), skaling (usuwanie kamienia nazębnego poddziąsłowego i/lub naddziąsłowego) oraz fluoryzacja zębów (wzmocnienie szkliwa warstwą fluoru, co zmniejsza jego podatność na uszkodzenia i działanie bakterii).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Heymann H., Roberson T., Swift E., Stomatologia zachowawcza, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.
- Mielczarek A., Kowalik R., Najman M., Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Mintzberg-Wachowicz P., Złogi nazębne, Asysta Dentystyczna, 4/2018.
