Do kiedy wychodzą zęby mleczne i co warto wiedzieć o ich wyrzynaniu się? Te pytania niejednokrotnie wzbudzają niepokój u rodziców, zwłaszcza jeśli ich zdaniem ząbki mleczne powinny już pojawić się w dziąśle, a mimo tego ich tam nie ma. Oto najważniejsze informacje na ten temat, choć w razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się ze stomatologiem dziecięcym (pedodontą).
Ząbkowanie – czym jest?
Wyrzynanie zęba nazywane jest potocznie ząbkowaniem, a polega ono na jego przemieszczeniu się z miejsca rozwoju w kości do jamy ustnej aż do osiągnięcia przez ząb pozycji funkcjonalnej. Często mylone jest z klinicznie widocznym pojawieniem się korony zęba w jamie ustnej. Tymczasem proces ząbkowania obejmuje długotrwałe, dynamiczne zmiany zachodzące przed i po ukazaniu zęba w jamie ustnej. Dotyczą one zęba i tkanek otaczających. W fizjologii wyrzynania się zębów mlecznych wyszczególnić można 3 fazy:
- Fazę przederupyjną – formowana jest całkowicie korona zęba i początkowa część korzenia.
- Fazę przedfunkcjonalnoerupcyjną – korona zęba zmienia swoje położenie z wewnątrzkostne na zewnątrzkostne, czemu towarzyszy utworzenie się korzenia zęba, rozbudowywanie kości wyrostka zębodołowego, formowanie zębodołów i pozostałych struktur przyzębia (ozębna, dziąsło).
- Fazę poerupcyjną (funkcjonalną) – w pozycji okluzyjnej dochodzi do pełnego uformowania korzenia i zamknięcia otworu wierzchołkowego i zakończenia czynnego wyrzynania zęba.
Omawiając to natomiast znacznie prostszym i przystępniejszym językiem, ząbkowanie to naturalny proces wyrzynania się zębów mlecznych przez dziąsła niemowlęcia. Oznacza to, że ząb przebija tkankę dziąsła i staje się widoczny w jamie ustnej. Najczęściej proces ten zaczyna się około 6. miesiąca życia, ale zakres normy jest szeroki (od 4 do 12 miesięcy).
Zobacz również: Jak myć zęby niemowlakowi?
Kalendarz ząbkowania
Kolejność wychodzenia zębów mlecznych w przypadku zębów w górnym łuku zębowym prezentuje się następująco:
- 8-12 miesięcy – siekacze przyśrodkowe;
- 9-12 miesięcy – siekacze boczne;
- 18-22 miesięcy – kły;
- 13-19 miesięcy – pierwsze zęby trzonowe;
- 25-33 miesiące – drugie zęby trzonowe.
Natomiast w przypadku zębów w dolnym łuku zębowym prezentuje się to następująco:
- 6-10 miesięcy – siekacze przyśrodkowe;
- 10-16 miesięcy – siekacze boczne;
- 17-23 miesiące – kły;
- 14-18 miesięcy – pierwsze zęby trzonowe;
- 23-31 miesięcy – drugie zęby trzonowe.
Dokładny czas wyrzynania poszczególnych zębów u dzieci może więc nieco się różnić nawet o kilka miesięcy, co wciąż często pozostaje normą. Kiedy należy się więc niepokoić? Warto wiedzieć w przybliżeniu, kiedy kończy się proces ząbkowania. Zgodnie z przyjętymi normami, proces ząbkowania zakończa się w momencie, gdy wszystkie 20 zębów mlecznych pojawi się w jamie ustnej, zwykle około 2,5-3 roku życia.
Do kiedy wychodzą zęby mleczne?
Zęby mleczne wyrzynają się najczęściej w przedziale wiekowym dziecka od około 6. miesiąca życia do około 2,5-3 lat. Pełne uzębienie mleczne obejmuje 20 zębów, nie znajdziemy w nim zębów przedtrzonowych. Cały proces wyrzynania zębów mlecznych z reguły kończy się między 30. a 36. miesiącem życia (2,5-3 lata). Niewielkie różnice czasowe są normalne, u jednych dzieci zęby pojawiają się szybciej, u innych później. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się ze stomatologiem dziecięcym, który oceni, czy brak wyrzynania się zębów mlecznych pozostaje jeszcze fizjologiczne u danego dziecka, czy może pojawiły się jakiekolwiek problemy związane z opóźnionym ząbkowaniem, na przykład takie jak zęby zatrzymane czy brak zawiązków zębów mlecznych.
Opóźnienie do około 12-13 miesięcy zwykle może mieścić się w granicach normy, szczególnie jeśli rodzice sami ząbkowali późno (czynnik rodzinny), a dziecko rozwija się prawidłowo. Czynniki mogące powodować opóźnione ząbkowanie to między innymi także:
- wcześniactwo;
- niedobory witaminy D, wapnia (rzadko);
- choroby endokrynologiczne (np. niedoczynność tarczycy);
- zaburzenia genetyczne;
- hipodoncja.
Podsumowując, do 12-13 miesięcy opóźnienie zwykle nie jest powodem do niepokoju. Po 15 miesiącach warto skonsultować się z lekarzem, natomiast po 18 miesiącach brak zębów zdecydowanie wymaga diagnostyki.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Herman P., Uracz W., Kopański Z., Brukwicka I., Wybrane zagadnienia z fizjologii zębów mlecznych i stałych – rola składników odżywczych, Journal of Clinical Healthcare 4/2016.
- Olczak-Kowalczyk D., Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Turska-Szybka A., Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia, 2/2011.
- Szpringer-Nodzak M., Wochna-Sobańska M., Stomatologia wieku rozwojowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
- Torlińska-Walkowiak N., Rataj-Kulmacz A., Wyrzynanie się zębów mlecznych – symptomy towarzyszące czy przypadkowe współistnienie w czasie?, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 9/2013.
