Etapy leczenia aparatem ortodontycznym zawsze prezentują się podobnie, choć mogą mieć różne ramy czasowe, zwłaszcza w odniesieniu do wizyt kontrolnych. U niektórych pacjentów wizyty będą musiały się odbywać co miesiąc, u innych zaś wystarczą raz na 2 miesiące. Wszystko zależy od wieku pacjenta oraz zaawansowania i rodzaju wady zgryzu. Poniżej przedstawiamy etapy leczenia w ich oczekiwanej kolejności.
Etapy leczenia aparatem ortodontycznym
Leczenie aparatem ortodontycznym może trwać nawet do 3,5 roku, jeśli wada zgryzu jest wymagająca i zaawansowana. Na przebieg leczenia wpływają także czynniki takie jak konieczność ekstrakcji zębów, podcięcia wędzidełka czy obecność zębów zatrzymanych. Wszystko rozpoczyna się jednak wizytą w gabinecie stomatologicznym i szczegółową konsultacją.
1. Wizyta diagnostyczna.
Na wizycie diagnostycznej ortodonta dokładnie ocenia stan uzębienia pacjenta oraz występowanie ewentualnych problemów takich jak blokowanie stawów skroniowo-żuchwowych, przewlekłe bóle głowy, asymetrie twarzy czy choroby ogólnoustrojowe. Choć aparat ortodontyczny można założyć na niewyleczone zęby, znacznie bezpieczniejszym i efektywniejszym rozwiązaniem jest wyleczenie ubytków przed jego założeniem. O problemach z zębami poinformuje lekarz. Następnie wykonuje się zdjęcia RTG, aby uwidocznić zęby wraz z ich korzeniami.
Na podstawie zdjęć RTG ortodonta omawia z pacjentem (lub jego rodzicem w przypadku pacjentów niepełnoletnich) możliwości leczenia. Przedstawia cały plan terapeutyczny wraz z proponowanymi rodzajami aparatów ortodontycznych, szacowaną ceną za całość, częstotliwością wizyt oraz długością leczenia. Pacjent natomiast może przedstawić swoje preferencje odnośnie aparatu na zęby – czy ma być to aparat ortodontyczny estetyczny czy metalowy aparat ortodontyczny. Jeśli wszystkie elementy leczenia zostaną ustalone i pacjent wyrazi zgodę na rozpoczęcie procesu, ortodonta pobiera wyciski łuków zębowych, na podstawie których indywidualnie zostanie wykonany aparat.
2. Leczenie ubytków i higienizacja zębów.
W międzyczasie, czyli po pierwszej wizycie diagnostycznej i przed kolejną, na której zostanie założony aparat, pacjent powinien udać się do stomatologa celem wyleczenia ubytków. Jeśli ich nie posiada, celem będzie higienizacja zębów (piaskowanie zębów, skaling zębów i fluoryzacja zębów). Dzięki temu utrzymanie higieny jamy ustnej z aparatem ortodontycznym będzie łatwiejsze.
3. Założenie aparatu ortodontycznego.
Na kolejnej wizycie u ortodonty zostaje założony aparat na zęby. W tym celu lekarz przygotowuje powierzchnie zębowe, aplikuje specjalny klej światłoutwardzalny i przykleja do szkliwa zamki ortodontyczne. Zamki są elementem stałym, wymienianym wyłącznie w sytuacjach zniszczenia lub odpadnięcia, co jednak zdarza się rzadko. Praktycznie wyłącznie przy niestosowaniu się do zaleceń lekarza. Następnie, gdy zamki stabilnie trzymają się zębów, umieszcza się w nich druty ortodontyczne. Będą one wymieniane co kilka wizyt celem korekcji zgryzu. To właśnie druty wywierają nacisk na zęby i zmuszają je do przesuwania się.
Na zamki nakładane są ostatecznie ligatury, czyli kolorowe gumki. To ulubiona część wizyty w przypadku dzieci, ponieważ mają one możliwość wyboru ulubionych kolorów. Ligatur nie zakłada się w przypadku aparatów samoligaturujących. Na koniec wizyty pacjent otrzymuje wskazówki dotyczące higieny aparatu ortodontycznego i zestaw wosków, które ochronią miękkie tkanki jamy ustnej zanim przyzwyczają się one do aparatu ortodontycznego.
4. Wizyty kontrolne.
Co 4-8 tygodni odbywają się wizyty kontrolne. Odstępy między poszczególnymi wizytami zależą głównie od zaawansowania wady i stosowanego rodzaju aparatu. Rzadsze wizyty mają miejsce przy aparatach samoligaturujących, ponieważ nie ma tu konieczności częstego wymieniania kolorowych gumek. Systematyczne wizyty kontrolne sprawiają, że można na bieżąco dopasowywać nacisk łuku ortodontycznego do zmieniających się warunków zgryzowych. Omijanie takich wizyt sprawia, że czas leczenia automatycznie ulega wydłużeniu.
W trakcie wizyt kontrolnych mogą być zakładane wyciągi szczękowe oraz wykonywane zdjęcia RTG, aby monitorować przebieg leczenia. Zdarza się, że ortodonta zaleca ekstrakcję zębów, zwykle są to czwarte lub piąte zęby w łuku zębowym. Ma to miejsce wówczas, gdy zęby są mocno stłoczone, a łuki zębowe wąskie i krótkie.
5. Zdjęcie aparatu ortodontycznego.
Po kilkunastu miesiącach lub kilku latach (zwykle 2-3) ortodonta podejmuje decyzję o zdjęciu aparatu ortodontycznego. Przed zdjęciem go sprawdza jednak czy wszystkie zęby znajdują się w oczekiwanym położeniu, a łuk górny odpowiada łukowi dolnemu. Ważne jest również zdanie pacjenta – musi on być zadowolony z efektów. Po zdjęciu aparatu ortodontycznego na powierzchnię tylną zębów dolnych trwale mocuje się drut, który będzie już zawsze utrzymywał efekty leczenia. Po kilku dniach staje się on niewyczuwalny.
Pacjent natomiast otrzymuje aparat retencyjny, który będzie zakładał na noc. W innym razie wada mogłaby ponownie wystąpić. Zęby szczególnie kilka miesięcy po zdjęciu aparatu są podatne na ponowne przemieszczanie się. Następnie warto udać się do stomatologa na ponowny zabieg higienizacji.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Proffit W., Fields H., Sarver D., Ortodoncja współczesna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2010.
- Cobourne M., DiBiase A., Ortodoncja, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2021.