Patologiczne starcie zębów to niezwykle częsty problem stomatologiczny w dzisiejszych czasach, ponieważ jednym z jego czynników ryzyka jest stres. Dolegliwość pojawia się szczególnie w przebiegu bruksizmu, czyli choroby narządu żucia związanej z niekontrolowanym zaciskaniem szczęki (także podczas snu) oraz zgrzytaniem zębów. Diagnostyką i leczeniem zajmują się stomatolodzy oraz fizjoterapeuci stomatologiczni.
Patologiczne starcie zębów – przyczyny
Patologiczne starcie zębów pojawia się szczególnie często przy bruksizmie oraz nerwicy. Bruksizm wynika głównie ze stresu i braku umiejętności radzenia sobie z nim. Innymi poważnymi czynnikami ryzyka są natomiast:
- nieprawidłowa pozycja żuchwy w stosunku do szczęki, a także wynikające z tego wady zgryzu;
- błędne zastosowanie uzupełnienia protetycznego, np. nieprawidłowo dobrana proteza, źle wstawiony most protetyczny itd.
Starcie zębów to częsty objaw nerwicy, czyli zaburzenia psychicznego również oscylującego wokół stresu i reakcji organizmu na sytuacje stresowe. Choroba nie ma żadnego podłoża organicznego, w jej przebiegu człowiek nadmiernie reaguje na zjawiska i sytuacje, które dla osoby zdrowej są normalne lub wręcz bagatelizowane. Przyczyny nerwicy nie są znane, sugeruje się, że na jej rozwój wpływają czynniki genetyczne i psychologiczno-społeczne.
Do patologicznego starcia zębów dochodzi wskutek zgrzytania zębami lub zbyt silnego, częstego zaciskania szczęk. Proces ścierania się zęba o ząb nosi fachową nazwę – atrycja. Warto zaznaczyć, że atrycja może być patologiczna, ale i fizjologiczna (naturalne ścieranie się zębów wraz z wiekiem, np. podczas spożywania pokarmów).
Zobacz również: Zepsute zęby a nerwica.
Patologiczne starcie zębów – objawy
Pacjenci ze starciem patologicznym zębów najczęściej doświadczają:
- nadwrażliwości zębów, co można odczuć zwłaszcza przy spożywaniu zimnych i kwaśnych produktów;
- bólu zębów, ponieważ wskutek starcia zębów następuje ekspozycja zębiny;
- skrócenia korony zębów, co wpływa niekorzystnie na estetykę wyglądu;
- utraty wysokości zwarcia i pogorszenia okluzji i artykulacji.
Styczne powierzchnie koron zębów są wtłaczane (wgniatane) do środka, co znacznie zwiększa ryzyko psucia się zębów od środka, nawet jeśli początkowo z wierzchu wyglądają na zdrowe. Patologicznemu starciu zębów bardzo często współtowarzyszy erozja i/lub abrazja zębów. Erozja zębów to utrata tkanek zęba poprzez ich rozpuszczanie substancjami o odczynie kwaśnym, zaś abrazją nazywamy utratę twardych tkanek zęba poprzez ich kontakt z mechanicznymi przedmiotami, np. zbyt twardą szczoteczką do zębów lub długopisem, który jest przygryzany.
Diagnostyka patologicznego starcia zębów
Przy patologicznym starciu zębów wykonuje się szczegółowe badanie stomatologiczne, którego celem jest określenie stopnia uszkodzeń. Na samym początku istotna jest ocena okluzji, wzajemnych kontaktów zębów przednich i określenie czy ich zaburzenie nie jest przyczyną starcia patologicznego. Zawsze wykonuje się badanie RTG wszystkich zębów. Jeśli natomiast będzie tworzona indywidualna szyna, dodatkowo wykonuje się odlewy łuków zębowych.
Patologiczne starcie zębów – leczenie
Jeśli problem wynika z nieprawidłowej okluzji lub wad zgryzu, wdraża się leczenie ortodontyczne. Jego zadaniem jest przywrócenie właściwych warunków zgryzowych. Jeśli leczenie ortodontyczne nie jest koniecznie, wykonuje się indywidualne, zdejmowane szyny na zęby górne i dolne, które mają chronić zęby przed nieświadomym ich niszczeniem. Takie szyny można zakładać zarówno na całą dobę (i zdejmować tylko do jedzenia czy na większe wyjścia), jak i tylko na noc.
Bez względu na leczenie ortodontyczne lub za pomocą szyn, przy patologicznym starciu zębów należy rozpocząć fizjoterapię stomatologiczną. Przeważnie starcie zębów wiąże się ze wzmożonym napięciem mięśni żwaczy, małym zakresem ruchomości stawów skroniowo-żuchwowych oraz innymi problemami, które można rozwiązać za pomocą terapii manualnej czy masaży. Niezbędne jest też leczenie przyczynowe patologicznego starcia zębów, a więc walka z codziennym stresem oraz nauka radzenia sobie z nim. W tym celu rekomenduje się psychoterapię oraz liczne, rozluźniające metody domowe.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mordarski K., Orczykowska M., Wiśniewska G., Erozja zębów – możliwości leczenia protetycznego na podstawie przeglądu piśmiennictwa i opisu przypadku. Protetyka Stomatologiczna, 68/2018.
- Osiewicz M., Loster B., Koncepcja dynamicznego leczenia starcia patologicznego zębów u pacjentów z bruksizmem. Opis przypadku, Protetyka Stomatologiczna, 2/2012.
- Pietruski J., Pietruska M., Waszkiewicz-Sewastianik E., Koncepcja dynamicznego leczenia starcia patologicznego zębów u pacjentów z bruksizmem. Opis przypadku, Magazyn Stomatologiczny, 10/2018.
