Zaciskanie zębów na tle nerwowym to problem, z którego konsekwencji nie każdy zdaje sobie sprawę. Często nawet nie zwracamy uwagi, że w sytuacjach stresowych lub w ciągu dnia zaciskamy zęby czy zgrzytamy nimi. Dowiadujemy się o tym podczas kontrolnej wizyty u stomatologa lub gdy próbujemy znaleźć przyczynę psucia się zębów, bólów głowy lub bólów stawów skroniowo-żuchwowych. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się zespół interdyscyplinarny, w skład którego wchodzą: stomatolog, protetyk stomatologiczny, fizjoterapeuta stomatologiczny oraz psychoterapeuta.
Zaciskanie zębów na tle nerwowym – przyczyny
Główną przyczyną zaciskania zębów na tle nerwowym jest zbyt intensywne, nieadekwatne przeżywanie sytuacji stresowych, a więc bardzo wrażliwa osobowość, neurotyczna. Mianem tym określamy osoby, które mają tendencję do zamartwiania się, przygnębienia, nadmiernego przeżywania negatywnych sytuacji, nawet takich, które normalnie nie powinny powodować aż takiej reakcji.
Przyczyną zaciskania zębów na tle nerwowym jest m.in. bruksizm, z definicji określany jako działalność żuchwowo-mięśniowa charakteryzująca się zaciskaniem lub zgrzytaniem zębów i/lub usztywnieniem czy wysuwaniem żuchwy. Zarówno podświadomym, jak i świadomym. Choć przyczyny bruksizmu wciąż nie są do końca znane, najpowszechniejsze są teorie łączące tę jednostkę chorobową ze zwiększoną impulsacją z ośrodkowego układu nerwowego i czynnikami psychogennymi (czyli stresem). U pacjentów z bruksizmem zaobserwowano ponadto wyższe poziomy katecholamin w moczu w porównaniu z tymi bez bruksizmu. Te odkrycia potwierdzają istotny związek między stresem emocjonalnym i bruksizmem.
Zobacz również: Ból zębów na tle nerwowym.
Zaciskanie zębów na tle nerwowym – objawy
Zaciskanie zębów na tle nerwowym może przybrać różną postać. Zwykle jest to nadmierne zaciskanie szczęk, ale nierzadko towarzyszy temu zgrzytanie zębami, czyli przesuwanie zaciśniętych szczęk względem siebie. Towarzyszą temu rozmaite objawy, także związane z odczuwaniem stresu, np. ból brzucha, ściskanie w klatce piersiowej czy kołatanie serca.
Konsekwencje zaciskania zębów na tle nerwowym to przede wszystkim:
- ścieranie powierzchni stycznych zębów i wgniatanie koron zębów, co powoduje psucie się ich od środka, nawet jeśli z zewnątrz wyglądają na zdrowe;
- bóle stawów skroniowo-żuchwowych;
- przewlekłe bóle głowy;
- szumy uszne;
- wady zgryzu;
- pękanie szkliwa.
Jako że mięśnie żucia są pośrednio połączone z mięśniami dna miednicy, na dłuższą metę mogą pojawić się zaburzenia ze strony przepony moczowo-płciowej. Są to m.in. bolesne miesiączki, problemy podczas współżycia czy nietrzymanie moczu. Udowodniono, że wzmożone napięcie mięśni żucia (a takie występuje przy zgrzytaniu zębów na tle nerwowym) koreluje ze wzmożonym napięciem mięśni dna miednicy bez względu na płeć.
Zobacz również: Zepsute zęby a nerwica.
Diagnostyka zaciskania zębów na tle nerwowym
Przede wszystkim należy znaleźć przyczynę zaciskania zębów. Jeśli problem ma charakter nerwowy, należy udać się do psychoterapeuty. Zajmie się on zarówno diagnostyką, jak i leczeniem przyczynowym zaciskania zębów na tle nerwowym. Należy także udać się do stomatologa, który oceni stan uzębienia i wdroży ewentualne leczenie, jeśli jest to konieczne (w związku z konsekwencjami bruksizmu). Wskazana jest konsultacja z protetykiem stomatologicznym. Wykona on wyciski zębów i na tej podstawie zleci stworzenie szyn ochronnych na łuki zębowe. Jeśli jednocześnie zmagamy się z dolegliwościami ze strony stawów skroniowo-żuchwowych, warto wykonać ich RTG, aby uwidocznić dokładne ustawienie stawów.
Zobacz również: Psychosomatyczne bóle zębów.
Zaciskanie zębów na tle nerwowym – leczenie
Leczenie zaciskania zębów może trwać wiele miesięcy, a nawet lat. W tym czasie pacjent uczy się radzić sobie ze stresem przy pomocy psychoterapeuty oraz pracuje nad przeżywaniem własnych emocji w sposób adekwatny do sytuacji. Uzupełnieniem takiego leczenia jest przeciwdziałanie skutkom zaciskania zębów, a więc:
- noszenie specjalnej, indywidualnie wykonanej szyny na łuki zębowe, aby chronić powierzchnie styczne zębów przez ścieraniem się, szyny nosi się na noc, a jeśli jest to konieczne u danej osoby to również w ciągu dnia;
- fizjoterapia stomatologiczna – istnieje szereg technik manualnych (praca na stawach i na tkankach miękkich) oraz ćwiczeń, które mogą zmniejszyć wzmożone napięcie mięśni narządu żucia;
- kinesiotaping twarzy – wykazuje działanie rozluźniające;
- masaże i inne metody relaksacyjne – pozwalają się odprężyć i zminimalizować skutki stresu;
- ziołolecznictwo – wspomagająco pić można napary z ziół uspokajających, np. z melisy lub rumianku.
Należy jednak pamiętać, że leczenie protetyczne (szyny zgryzowe na zęby), fizjoterapia oraz psychoterapia to podstawa.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mitrowska-Guźmińska M., Wpływ typu osobowości na występowanie dysfunkcji w obrębie układu stomatognatycznego, Szczecin 2021.
- Wenczyński B. Zaburzenia integracji sensorycznej oraz ich oddziaływanie na rozwój dziecka w wieku przedszkolnym – w oparciu o teorię i praktykę pedagogiczną. Kraków 2019.
- Saczuk K., Wilmont P., Pawlak Ł., Łukomska-Szymańska M., Bruksizm – etiologia i diagnostyka przegląd -piśmiennictwa, Protetyka Stomatologiczna, 68/2018.
