Usuwanie złogów nazębnych to podstawowy zabieg stomatologiczny wykonywany u pacjentów w każdym wieku. Przyczyną problemów stomatologicznych i periodontologicznych jest przede wszystkim tworzenie się biofilmu bakteryjnego, co wynika głównie z niedostatecznej higieny jamy ustnej, ale i z chorób przewlekłych. Rekomenduje się profesjonalne usuwanie złogów nazębnych raz na pół roku, aby zadbać o zdrowie zębów.
Złogi nazębne – co to jest?
Mianem złogów nazębnych określa się zarówno miękki, jak i twardy nalot odkładający się na powierzchni zębów każdego dnia. Dotyczy on każdego człowieka bez względu na wiek czy płeć, a nawet bez względu na stopień higieny jamy ustnej. U osób dbających o codzienne, dokładne szczotkowanie zębów odkłada się on po prostu wolniej niż u osób, które pomijają tego typu zabiegi. Rodzaje złogów można opisać w skrócie:
- złogi miękkie – m.in. płytka nazębna, biały nalot, przebarwienia, resztki pokarmowe czy czarny osad. Ich usunięcie jest możliwe w większości przypadków domowymi metodami;
- złogi twarde – naddziąsłowy i poddziąsłowy kamień nazębny. Jego bezpieczne i dokładne usunięcie możliwe jest wyłącznie w gabinecie stomatologicznym.
Płytka bakteryjna stanowi produkt bakteryjny, składający się z samych komórek bakteryjnych, komórek nabłonka, śluzu oraz resztek pokarmowych. Może utworzyć się w czasie krótszym niż doba i nie ma możliwości usunięcia jej jedynie poprzez płukanie jamy ustnej. Konieczne staje się szczotkowanie zębów oraz nitkowanie zębów i przestrzeni międzyzębowych. Po około 3 dniach dochodzi do wapnienia płytki, co stanowi pierwszy etap tworzenia się kamienia nazębnego. Zawiera on w sobie sole mineralne, białka i lipidy. Należy zaznaczyć, że kamień nazębny jest poważnym czynnikiem ryzyka stanów zapalnych przyzębia, paradontozy, a nawet próchnicy zębów.
Usuwanie miękkich złogów nazębnych
Płytka nazębna silnie przylega do powierzchni zębów, w związku z czym nie da się jej usunąć poprzez płukanie ust czy irygacje zębów, a wyłącznie w sposób mechaniczny, czyli drogą szczotkowania zębów. Podobna sytuacja ma miejsce z białym nalotem czy resztkami pokarmowymi. Aby uniknąć ich gromadzenia się, a następnie mineralizacji w kamień nazębny, konieczne jest szczotkowanie zębów rano i wieczorem przez około 2,5 minuty, co zawsze powinno być poprzedzone nitkowaniem przestrzeni międzyzębowych – tam włosie szczoteczki nie dociera. Po zakończeniu szczotkowania należy także oczyścić powierzchnię języka, ponieważ na jego powierzchni bytuje ponad 50 miliardów bakterii. Złogi miękkie mogą się gromadzić zarówno naddziąsłowo (zębowo-dziąsłowo), jak i poddziąsłowo.
Chwilę po wyszczotkowaniu zębów na powierzchni szkliwa tworzy się tzw. błonka nabyta, składająca się z glikoprotein śliny. We wstępnym etapie nie ma w niej bakterii, pojawiają się dopiero po elektrostatycznej adsorpcji. Miękkie złogi nazębne usuwa się za pomocą przyborów do domowej higieny jamy ustnej – głównie szczoteczki do zębów, nici dentystycznej, szczotek międzyzębowych.
Profesjonalne usuwanie złogów nazębnych miękkich nazywa się piaskowaniem zębów. Podczas zabiegu wykorzystuje się mieszaninę piasku (np. dwuwęglan sodu, hydroksyapatyt itp.), wody i powietrza. Popularnie nazywany piasek to nic innego jak mieszanina drobinek czyszczących uwalnianych pod dużym ciśnieniem, co szybko i skutecznie usuwa przebarwienia na zębach i osady miękkie.
Usuwanie twardych złogów nazębnych
Kamień nazębny to zwapniały lub wapniejący złóg, osadzający się zarówno na powierzchniach zębów, jak i na powierzchni protez zębowych. Dzieli się go na:
- Kamień nazębny naddziąsłowy – odkłada się przeważnie w okolicach ujść gruczołów ślinowych, na powierzchni językowej siekaczy dolnych i policzkowej trzonowców górnych. W skrajnych przypadkach zdarza się jednak, że pokrywa całe powierzchnie zębów;
- Kamień nazębny poddziąsłowy – formuje się poniżej brzegu dziąsłowego w kieszonce dziąsłowej podczas przewlekłych stanów zapalnych. Jest trudny do usunięcia nawet w gabinecie stomatologicznym ze względu na ścisłe przyleganie do zębów.
Usuwanie twardych złogów nazębnych odbywa się podczas zabiegu zwanego skalingiem. Zarówno piaskowanie zębów, jak i skaling zębów, rekomenduje się wykonywać co 6 miesięcy, przy czym raz w roku na skaling można zapisać się w ramach NFZ. Skaling można przeprowadzać na wiele sposobów: narzędziami ręcznymi (gładziki, paski ścierne, kirety stomatologiczne, pilniczki itd.), narzędziami ultradźwiękowymi (skalery ultradźwiękowe) oraz narzędziami mechanicznymi (kątnice, pasty polerskie).
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jurczyński W., Usuwanie złogów nazębnych, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa.
- Czechowska K., Kujawa K., Ocena wykonywania procedur usuwania złogów nazębnych u dorosłych osób z miasta Łomży i okolic, Przegląd Epidemiologiczny, 3/2020.
- Mintzberg-Wachowicz P., Złogi nazębne, Asysta Dentystyczna, 4/2018.