Choroby miazgi zęba są częste zwłaszcza w przypadku niedostatecznej higieny jamy ustnej, choć mogą mieć również inne podłoże. Ich diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz endodonta, czyli specjalista endodoncji – dziedziny stomatologii polegającej głównie na leczeniu kanałowym tkanek zęba znajdujących się głębiej niż szkliwo. Poniżej przedstawione zostały najczęściej rozpoznawane choroby miazgi zęba.
Zgorzel miazgi zęba
Zgorzel miazgi może mieć postać częściową oraz całkowitą. Pacjenci powszechnie stosują tę nazwę w odniesieniu do wszelkich stanów zapalnych miazgi, choć w rzeczywistości odnosi się ona do gnilnego rozpadu miazgi komorowej lub miazgi kanałowej. Do powstania takiej patologii dochodzi przeważnie u pacjentów z głębokimi ubytkami próchnicowymi – także w zębach wcześniej zaplombowanych, gdy nie zostały dobrze oczyszczone, a na dnie przez nałożeniem plomby pozostało trochę chorobotwórczych bakterii. Charakterystycznymi cechami tego problemu są:
- głęboki ubytek i zniszczone sklepienie komory;
- zawartość komory płynna lub ciągliwa, o brunatnym zabarwieniu i gnilnym, silnym, nieprzyjemnym zapachu;
- niebolesne zgłębnikowanie (przy częściowej zgorzeli ból może powodować jednak nakłucie żywej tkanki).
Przy zgorzeli częściowej RTG nie wykazuje zmian, zaś przy zgorzeli całkowitej, na RTG możliwe jest zaobserwowanie poszerzenia szpary ozębnej. Leczenie zgorzeli miazgi polega na antyseptycznym leczeniu kanałowym. Stosuje się metody zachowawczo-chirurgiczne, w zależności od stanu zębów pacjenta. Ostatecznością jest ekstrakcja zęba. Procesy zapalne zachodzące w żywej miazdze mogą być odwracalne i nieodwracalne, ostre lub przewlekłe. Natomiast do zgorzeli dochodzi w wyniku gnilnego rozpadu martwej miazgi.
Zapalenie miazgi zęba
Zachowanie żywej miazgi zębów jest jednym z kluczowych, najistotniejszych celów stawianych w trakcie leczenia stomatologicznego. Pewne sytuacje kliniczne, takie jak przypadkowe obnażenie bądź zranienie miazgi podczas opracowywania ubytku oraz urazowe obnażenie miazgi stanowią realne zagrożenie dla utrzymania tak istotnego parametru miazgi, jakim jest jej żywotność. Ma to znaczenie zwłaszcza przy stanach zapalnych miazgi. Wcześnie rozpoznane gwarantują dobre rokowania i efekty leczenia.
W zapaleniu odwracalnym miazgi ból trwa zaledwie kilka minut po ustaniu działania bodźca i jest wtedy klasyfikowany jako ból sprowokowany przedłużony. Mogą się pojawić krótkie ataki bólu samoistnego, ale nie przekraczającego 2 dni. Z kolei przy zapaleniu ostrym miazgi obserwuje się ból samoistny z krótkimi przerwami. W zapaleniu przewlekłym nie ma bólu samoistnego. Pacjent może mieć problemy ze wskazaniem zęba będącego przyczyną bólu.
Najczęstszą przyczyną zapalenia miazgi jest próchnica. Leczenie stanów zapalnych polega wówczas na usunięciu mas próchnicowych – dokładne oczyszczenie zęba daje możliwość założenia plomby. Niekiedy konieczne jest leczenie kanałowe, co poprzedza wykonanie RTG zęba. Dzięki rozwojowi medycyny ekstrakcja zęba ze stanem zapalnym nie jest już konieczna – większość przypadków można wyleczyć za pomocą dostępnych technik.
Martwica miazgi
Martwica miazgi jest powikłaniem zdarzającym się najczęściej i może występować we wszystkich rodzajach urazowych uszkodzeń zębów. Występuje częściej w zwichniętych zębach niż w złamaniach koron. Do martwicy miazgi może dojść podczas złamania w obrębie szkliwa i zębiny. Uraz, poza złamaniem, może spowodować przejściowe zaburzenia ukrwienia miazgi. Objawy obumarcia miazgi to przede wszystkim:
- przebarwienie korony zęba;
- brak reakcji na testy żywotności;
- zmiany okołowierzchołkowe widoczne w badaniu RTG;
- utrzymująca się wrażliwość na opukiwanie.
W niedojrzałych zębach nekrozie miazgi towarzyszy zatrzymanie rozwoju korzenia. Brak reakcji na testy żywotności bez współwystępujących innych dolegliwości nie jest wskazaniem do leczenia kanałowego, jednakże gdy występują przynajmniej 2 objawy martwicy, wskazana jest ekstyrpacja miazgi. Należy pamiętać, że do obumarcia miazgi może dojść nawet po latach od urazu. Ekstyrpacja miazgi polega na usunięciu odpowiednimi narzędziami całej miazgi komorowej oraz kanałowej.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kolasa M., Szczepańska J., Bezpośrednie pokrycie miazgi w zębach stałych u dzieci – rodzaje obnażeń miazgi, wskazania do leczenia. Część I, Nowa Stomatologia, 23/2018.
- Jańczuk Z., Arabska-Przedpełska B., Lipski M., Kaczmarek U., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Skoracka J., Torlińska-Walkowiak N., Torlińska T., Woźniak W., Podstawy anatomiczne i fizjologiczne zespołów bólowych układu stomatognatycznego, Nowiny Lekarskie, 1/2006.
