Brak higieny jamy ustnej to problem, który może dotyczyć każdego człowieka bez względu na wiek czy płeć. Najczęściej przyczyną jest niechęć lub brak czasu na codzienne szczotkowanie zębów, co jednak w dłuższej perspektywie czasu ma opłakane konsekwencje. Rekomenduje się zatem codzienne czyszczenie i nitkowanie zębów oraz raz w roku odbycie wizyty u stomatologa w celu higienizacji zębów, na której zostanie usunięty kamień nazębny i płytka nazębna, a zęby zabezpieczone fluorem.
Brak higieny jamy ustnej – konsekwencje
Brak odpowiedniej higieny jamy ustnej sprawia, że w przestrzeniach międzyzębowych i w naturalnych zagłębieniach zębów (a później również na ich gładkich powierzchniach) zaczyna gromadzić się płytka nazębna. Wraz z upływem czasu przekształca się w kamień nazębny, czyli siedlisko patogenów i bakterii w jamie ustnej. Kamień nazębny przyczynia się zaś do:
- próchnicy;
- odsłaniania się szyjek zębowych i paradontozy;
- nadwrażliwości zębów;
- zapalenia dziąseł i krwawienia z dziąseł np. podczas mycia zębów czy jedzenia twardych pokarmów;
- zapalenia przyzębia;
- halitozy, czyli nieprzyjemnego zapachu z ust.
Co istotne, unikanie regularnego mycia zębów może mieć konsekwencje ogólnoustrojowe, a nie tylko ograniczające się do jamy ustnej. Specjaliści na podstawie przeprowadzonych badań twierdzą, że brak właściwej higieny jamy ustnej zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę, udar mózgu i choroby serca, w tym zawał mięśnia sercowego. Wzrasta też ryzyko choroby Alzheimera.
Zobacz również: Jak prawidłowo myć zęby?
Brak higieny jamy ustnej u dzieci
Dbanie o zęby jest ważne przede wszystkim w odniesieniu do zębów mlecznych już od momentu ich wyrżnięcia się. Uczy to dziecko dobrych nawyków na przyszłość, pozwala przyzwyczaić się do szczoteczki oraz regularnych, kontrolnych wizyt u dentysty, a także wspiera zdrowie. Sporym błędem jest przekonanie niektórych rodziców, że o zęby mleczne nie trzeba aż tak zabiegać, ponieważ w pewnym momencie życia dziecka i tak wypadną. Jednakże zepsute zęby mogą przenieść patologiczny proces, bakterie i stan zapalny na wyrzynające się zęby stałe, powodując ich trwałe uszkodzenie. Wzrasta ryzyko poważnych wad zgryzu, a zęby zepsute po prostu bolą, co jest dla dziecka nieprzyjemne.
Zobacz również: Pierwsza wizyta dziecka u dentysty.
Brak higieny jamy ustnej w ciąży
Ciąża może zwiększać ryzyko wystąpienia rozmaitych problemów w obrębie jamy ustnej, dlatego należy w tym okresie szczególnie zadbać o jej właściwą higienę. Leczenie stomatologiczne w przypadku kobiet ciężarnych jest całkowicie bezpieczne, dotyczy to również znieczulenia miejscowego. Znacznie większym zagrożeniem jest brak higieny jamy ustnej i niewyleczone zęby, ponieważ patogenne bakterie mogą być przekazane noworodkowi wraz ze śliną. Wiele terapii stomatologicznych dla kobiet ciężarnych jest za darmo.
Brak higieny jamy ustnej w starszym wieku
Kolejną grupą szczególnie zagrożoną są seniorzy i osoby starsze. Wzrasta ryzyko rozwoju m.in. infekcji grzybiczych i infekcji bakteryjnych, próchnicy korzeni zębów, a nawet raka jamy ustnej. Sporym problemem seniorów jest też postępująca kserostomia (suchość w jamie ustnej), co jest jednym z czynników ryzyka próchnicy i nieświeżego oddechu. Wpływa na to zarówno fizjologiczny spadek produkcji śliny, jak i przyjmowanie wielu leków, przy których jest to skutkiem ubocznym. Seniorzy korzystający z protez zębowych powinni zadbać również o ich codzienną higienę, myjąc je po każdym posiłku oraz wyjmując na noc.
Zobacz również: Jak czyścić protezę zębową?
Jak dbać o higienę jamy ustnej?
Aby prawidłowo zadbać o higienę jamy ustnej, zaleca się:
- szczotkowanie zębów 2 razy dziennie – rano i wieczorem;
- szczotkowanie zębów po każdym głównym posiłku w przypadku osób z protezami oraz aparatami ortodontycznymi;
- używanie nici dentystycznej do zębów przed każdym ich szczotkowaniem;
- raz w roku uczęszczanie na wizytę higienizacyjną do stomatologa, na której odbywają się: piaskowanie zębów, skaling zębów, fluoryzacja zębów;
- leczenie wszelkich ubytków, stanów zapalnych i innych problemów na bieżąco;
- unikanie domowych sposobów na zmianę kształtu czy koloru zębów.
Problemy jamy ustnej mogą być manifestacją chorób ogólnoustrojowych. W takim przypadku należy dodatkowo skupić się na wyleczeniu ich lub ustabilizowaniu choroby (w przypadku chorób przewlekłych).
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Majda A., Zalewska-Puchała J., Bodys-Cupak I., Czubak-Lewandowska E., Stan higieny jamy ustnej i stomatologiczne zachowania zdrowotne studentów kierunków medycznych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 4/2014.
- Roberson M., Heymann O., Swift J., Stomatologia zachowawcza, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.
- Jańczuk Z., Arabska-Przedpełska B., Lipski M., Kaczmarek U., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.