Swędzące dziąsła z pewnością nie powinny być bagatelizowane, zwłaszcza jeśli dolegliwość pojawia się często lub ma charakter przewlekły. Świąd jest częstym objawem towarzyszącym stanom zapalnym, co z kolei może wynikać np. z zapalenia miazgi zęba czy zapalenia dziąseł. Jeśli więc swędzące dziąsła nie ustępują podczas domowych metod i szczególnego dbania o higienę jamy ustnej, warto skonsultować się ze stomatologiem.
Swędzące dziąsła – przyczyny
Najczęstszą przyczyną swędzących dziąseł jest niedostateczna higiena jamy ustnej, a zwłaszcza jej brak. Do błędów w tym zakresie zalicza się jednak więcej czynników, np.:
- wykonywanie nitkowania zębów po szczotkowaniu zębów, a nie przed;
- unikanie nitkowania przestrzeni międzyzębowych;
- spożywanie posiłków i picie słodzonych napojów przed snem, już po wieczornym wyszczotkowaniu zębów;
- pomijanie szczotkowania zębów rano lub wieczorem;
- unikanie co półrocznych, rekomendowanych higienizacji zębów;
- dieta bogata w cukry proste, które są najlepszą pożywką dla patogennych bakterii w jamie ustnej;
- niedokładne szczotkowanie zębów, np. przy aparacie na zęby lub uzupełnieniu protetycznym;
- wady zgryzu uniemożliwiające dokładne szczotkowanie zębów, np. silne rotacje zębów i stłoczenia zębów.
W efekcie płytka nazębna zaczyna gromadzić się w trudniej dostępnych miejscach (a później na całych powierzchniach zębowych), tworząc idealne środowisko do rozwoju bakterii i kamienia nazębnego. Złogi te wywołują stany zapalne i rozpulchniają dziąsła, w efekcie czego linia brzegowa dziąseł może delikatnie odstawać od szkliwa (niekiedy nie jest to nawet widoczne gołym okiem). Mimo tego tworzą się wrota dla bakterii, które przedostają się pod linię dziąseł. Tam przyczyniają się do utworzenia poddziąsłowego kamienia nazębnego oraz wywołują charakterystyczny świąd dziąseł. Inne możliwe przyczyny swędzących dziąseł to:
- ropnie okołozębowe;
- torbiele poddziąsłowe lub torbiele wierzchołków okołozębowych;
- uczulenie na składniki zawarte w paście do zębów lub płynie do płukania jamy ustnej;
- alergia pokarmowa;
- grypa i przeziębienie;
- niedobór witamin z grupy B, witaminy A oraz witaminy C;
- przebyta ekstrakcja zęba lub inny zabieg stomatologiczny przebiegający z naruszeniem ciągłości dziąseł, jako że świąd jest objawem towarzyszącym procesom gojenia się;
- ciąża, ponieważ w jej przebiegu dochodzi do wzrostu przepływu krwi przez tkanki miękkie i zmiany składu flory bakteryjnej jamy ustnej;
- nadmierna suchość w jamie ustnej (kserostomia);
- cukrzyca.
Swędzące dziąsła u niemowląt i nieco starszych dzieci mogą ponadto wskazywać na ząbkowanie, czyli wyrzynanie się zębów mlecznych. Jak zatem widać, dolegliwość może mieć zarówno podłoże patologiczne, jak i fizjologiczne.
Zobacz również: Kalendarz ząbkowania.
Swędzące dziąsła – diagnostyka
Diagnostyka świądu dziąseł jest dość prosta. Stomatolog przeprowadza klasyczną ocenę stanu jamy ustnej, wykrywając ewentualne patologie takie jak kamień nazębny, ubytki, stany zapalne czy podrażnienie dziąseł. W efekcie natychmiast może wdrożyć odpowiednie leczenie. Jeśli jednak stan jamy ustnej jest prawidłowy, stomatolog nie zauważa odchyleń od normy, a pomimo tego pacjent skarży się na swędzące dziąsła, warto wykonać badanie RTG zębów. Być może patologia lokalizuje się pod dziąsłami, czego nie widać gołym okiem podczas klasycznej oceny jamy ustnej. Kolejnym etapem diagnostyki są badania krwi, czym jednak zajmuje się już lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Swędzące dziąsła – leczenie
Przy odczuwaniu świądu dziąseł należy zadbać o higienę jamy ustnej. Rekomendowane jest 2-krotne (rano i wieczorem) szczotkowanie zębów, poprzedzone nitkowaniem przestrzeni międzyzębowych, co nie tylko usuwa resztki pokarmowe spomiędzy zębów, ale i wzmacnia dziąsła. Należy także udać się do stomatologa, aby mógł on wykonać piaskowanie zębów i skaling zębów, pozbywając się złogów kamienia nazębnego. Przy świądzie pomocne są płukanki ziołowe, które z łatwością można przyrządzić samodzielnie, np. z naparu rumiankowego lub szałwiowego. Doraźnie świąd złagodzą też zimne płukanki z soli fizjologicznej. Zaleca się unikanie palenia papierosów, picia alkoholu, spożywania potraw bardzo ostrych i kwaśnych.
Zobacz również: Zioła na zęby.
Profesjonalne leczenie świądu dziąseł zależy już od przyczyny problemu. Przy torbielach zębów i cystach konieczne jest ich chirurgiczne wyłuszczenie, zaś przy cukrzycy dąży się do ustabilizowania choroby poprzez dietoterapię i farmakoterapię.
Polecane produkty:
Spirulina + cynk
Spirulina + Cynk to naturalny suplement diety w postaci tabletek. Wytworzony jest on wyłącznie z suszonych, sproszkowanych, jednokomórkowych, mikroskopijnych alg, należących do gatunku Spirulina platensis. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Górska R., Mueller H., Periodontologia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2017.